Czereśnie

Czereśnia, trześnia, wiśnia ptasia (Cerasus avium). Gatunek rośliny należący do rodziny różowatych. Rodzime obszary jej występowania to Europa oraz Azja Zachodnia i Kaukaz. W Polsce rośnie dziko na terenie całego kraju. Dziko rosnące czereśnie, zwane ptasimi, były znanymi owocami człowieka żyjącego w neolicie. Uszlachetnione odmiany zaczęto uprawiać w Azji Mniejszej 1000 lat p.n.e.

Drzewa czereśniowe są długowieczne i mogą dożyć stu lat. W Polsce owocują od końca maja do drugiej połowy lipca. Owoce potocznie zwane czereśniami to kuliste pestkowce, jadalne, zwykle koloru czerwonego, spotykane także odmiany żółte, różowe oraz czarne. Owoce dzielą się na dwie grupy: sercówki, duże, soczyste, o delikatnym miąższu, i chrząstki - mniejsze, twarde i mniej soczyste. Najsmaczniejsze czereśnie to te zerwane prosto z drzewa. Najsmaczniejsze, które jadłam to z drzewa rosnącego u mojej babci. Czereśnie były żółte i bladoróżowe, soczyste i bardzo słodkie. Babcia nazywała je czereśniami miodowymi.

Zawierają sporo prowitaminy A, witaminy C, potasu, wapnia, żelaza i jodu. Są również źródłem błonnika. Czereśnie regulują procesy przemiany materii, mają właściwości przeczyszczające i oczyszczające organizm. Pomagają w walce z wolnymi rodnikami. Pomagają w leczeniu niektórych schorzeń wątroby, żołądka oraz tarczycy. Zapobiegają zaparciom, korzystnie wpływają na obniżenie stężenia kwasu moczowego w organizmie. Czereśnie są dobrym źródłem energii. Są też dość kaloryczne, więc nie koniecznie dla osób walczących z nadwagą.

 
Są składnikiem kuracji odchudzających i odmładzających. Doskonałym środkiem odchudzającym jest herbatka z ogonków czereśni, którą należy pić regularnie, przynajmniej raz dziennie. Czereśnie opóźniają procesy miażdżycowe. Kosmetyki, opracowane na bazie owoców czereśni, wzmacniają i odmładzają skórę, wzmacniają włosy i paznokcie.

Owoce czereśni rozpoczynają sezon letni. Są owocami niezwykle cenionymi na naszych stołach. Najlepiej spożywać je na surowo. Najsmaczniejsze prosto z drzewa. Czereśnie wykorzystujemy także w deserach, konfiturach, napojach. Stanowią ciekawy dodatek do mięs. Przeciery, kompoty, musy, dżemy, konfitury, galaretki, ciasta drożdżowe i kruche to tylko niewielka garstka szerokiego zastosowania czereśni. 

 

Oczywiście musimy pamiętać, że pestki czereśni i wiśni zawierają trujący cyjanowodór, czyli kwas pruski, który jest dla nas toksyczny, a w większych dawkach nawet śmiertelny. Połknięta pestka nie jest dla nas szkodliwa, ale tylko wówczas, gdy nie jest rozgryziona i połknięta w całości.

 

Gdy tylko pojawią się pierwsze czereśnie, to nic tak dobrze nie smakuje jak zupa czereśniowa i pierogi z czereśniami. Na letni lunch mix sałat, dobry ser feta lub ser kozi, garść wydrylowanych czereśni i dobry dressing miodowo-czereśniowy. Na letni wieczór stek z grilla lub grillowany oscypek, gęsty sos owocowy z czereśni i truskawek.

Najprostszym sposobem wykorzystania czereśni (poza bezpośrednim zjedzeniem ich) to czereśnie zapiekane pod kruszonką. Deser efektowny i bardzo smaczny. Podając możemy wzbogacić go przez dodanie lodów śmietankowych lub bitej śmietany.

Clafoutis z czereśniami 

Składniki:

• 500 g ciemnych czereśni
• 3 jaja
• 2 łyżki cukru 
• 50 g mąki
• 150 ml mleka
• 200 ml śmietanki kremówki
• cukier puder do posypania ciasta
• masło do smarowania formy 
• 1 łyżka bułki tartej

Przygotowanie:

1. Czereśnie myjemy, osuszamy i drylujemy. 
2. Formę do tarty, albo inne żaroodporne naczynie, smarujemy masłem i oprószamy bułką tartą. Na dnie naczynia rozsypujemy czereśnie i posypujemy dwoma łyżeczkami cukru.
3. Jajka miksujemy, powoli dodajemy pozostały cukier, mąkę, mleko i śmietankę. Miksujemy do uzyskania jednolitej, gładkiej masy.
4. Przygotowaną masą zalewamy czereśnie. Wstawiamy do nagrzanego piekarnika. Pieczemy w temperaturze 180 stopni C, aż wierzch się zarumieni (około 50 minut).
5. Clafoutis podajemy lekko ciepłe, posypane cukrem pudrem. Możemy zaserwować Clafoutis z gałką lodów śmietankowych lub waniliowych.

Tarta z czereśniami i truskawkami

Składniki:

• 1 szklanka wydrylowanych czereśni
• 1 szklanka oczyszczonych z szypułek truskawek
• 2 łyżki cukru 
• 2 łyżki wody
•  cukier puder do posypania tarty

 Składniki na ciasto:

• 1,5 szklanki mąki pszennej
• 100 g masła
• 4 łyżki cukru
• szczypta soli

Składniki na krem:

• 5 żółtek
• 2 łyżki mąki pszennej
• 3/4 szklanki cukru pudru
• 2 szklanki mleka
• 1 laska wanilii

Przygotowanie:

1. Składniki na ciasto łączymy ze sobą. Ciasto kruche wyrabiamy szybko, formujemy kulę i wstawiamy do lodówki na 30 minut.
2. Formę do tarty wykładamy papierem do pieczenia i wypełniamy ciastem, Ciasto nakłuwamy widelcem w kilku miejscach. Wstawiamy do nagrzanego piekarnika na około 20 minut i pieczemy w temperaturze 180 stopni C. Ciasto powinno zarumienić się na złoty kolor.
3. Przygotowujemy krem ucierając żółtka z cukrem pudrem. Stopniowo dodajemy mąkę. Do zagotowanego mleka wkładamy wanilię. Gorące mleko łączymy z żółtkami. Gotujemy 5 minut na małym ogniu. Masa jest gotowa, gdy zaczyna przypominać gęsty budyń. Krem pozostawiamy do ostudzenia.
4. Cukier rozpuszczamy w 2 łyżkach wody. Do przygotowanego syropu wkładamy owoce. Gotujemy 5 minut i pozostawiamy do schłodzenia.
5. Na ciasto nakładamy krem i owoce. Posypujemy cukrem pudrem.