Porzeczka

Porzeczka (Ribes) - roślina należąca do rodzaju agrestowatych. Krzew osiągający wysokość do 2 metrów liczy około 150 gatunków. Występuje na obszarach o klimacie umiarkowanym w Europie, Azji, Ameryce Południowej i Północnej. W Polsce występuje w stanie dzikim (około 6 gatunków) i uprawnym. Najczęściej uprawiana jest porzeczka czerwona i czarna, biała uprawiana jest raczej amatorsko. Roślina odporna na mróz posiada dość trwałe owoce, które po osiągnięciu dojrzałości mogą jeszcze parę tygodni pozostać na krzaku.

Pierwsze wzmianki o porzeczkach pochodzą z XV wieku z Niemiec. Początkowo odkryto ich właściwości lecznicze i wykorzystywano zarówno owoce jak i liście. Z czasem odkryto ich wspaniały smak i możliwości wykorzystania porzeczki w przetwórstwie spożywczym i winnym.

Owoce to kulista jagoda koloru białego, czerwonego lub czarnego. Każda z nich ma swój specyficzny smak. Biała najdelikatniejsza, czerwona słodka i kwaskowata, czarna (zwana również srodlinka, smrodzina, smrodynia) najbardziej aromatyczna, kwaśna, o specyficznym zapachu.

Wszystkie owoce zawierają dużo witaminy C i K, ale najwięcej posiada je porzeczka czarna. Owoce zawierają m. in. białko, węglowodany, błonnik, potas, fosfor, wapń, magnez, żelazo, pektyny, witaminę PP, B i E.

Porzeczki, owoce i liście, mają właściwości przeciwzapalne, moczopędne i napotne. W medycynie ludowej stosowano porzeczki w dolegliwościach żołądkowych, biegunkach, nieżytach dróg moczowych i chorobach reumatycznych. Obecnie liście i owoce wykorzystuje się w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym.

Owoce są kwaśne, kiedy są mocno dojrzałe robią się słodkie. Są bardzo smaczne na surowo, ale jeśli ktoś za ich kwasowością nie przepada ma do dyspozycji szereg możliwości wykorzystania ich w kuchni. Dżemy, konfitury, galaretki, kompoty, soki, nalewki i wina, to tylko kilka propozycji. Bez porzeczek nie wyobrażamy sobie ciast, tortów i innych słodyczy. Wszystkie świetnie pasują do lodów, sorbetów, galaretek i... czekolady. Sok z czarnej porzeczki, to bomba witaminowa, szczególnie bardzo przydatna w porze jesiennej i zimowej.

Porzeczki pasują do mięs, wieprzowiny i jagnięciny. Stanowią idealne połączenie z drobiem: kaczką i kurczakiem. Owoce pasują do deski serów i lekkich wiosenno-letnich sałatek. Są świeże i orzeźwiające. Warto je wykorzystać. Kanapka z pasztetem lub wędliną, z dodatkiem konfitury z porzeczek, nabiera innego smaku, staje się wyjątkowa. Porzeczki są idealne do przygotowania sosów.

Sos cumberland, to zimny sos przygotowany na bazie galaretki z czerwonej porzeczki z dodatkiem soku i skórki z pomarańczy, czerwonego wina, przyprawiony imbirem i musztardą. Idealny do dziczyzny, najlepiej do potraw z dzika i zająca.

Ciasto francuskie z czerwonymi porzeczkami

Składniki:

• 1 opakowanie ciasta francuskiego
• 1/2 kg czerwonych porzeczek
• 1 opakowanie budyniu waniliowego z cukrem
• 1/2  lub 1 szklanka cukru (sprawdzamy kwaśność porzeczki)
• do przybrania listki melisy lub mięty

Przygotowanie:

1. Oczyszczone porzeczki odrywamy od gałązek i łączymy z cukrem.
2. Na formie do pieczenia wykładamy rozwałkowane ciasto francuskie, podnosimy ciasto do góry, robiąc 2 cm brzeg.
3. Budyń przygotowujemy zgodnie z instrukcją na opakowaniu.
4. Ostudzony gotowy budyń wylewamy na ciasto, posypujemy porzeczkami i wstawiamy do rozgrzanego piekarnika na 15 - 20 minut.
5. Ciasto podajemy schłodzone. Ozdabiamy listkami melisy lub mięty.

Żeberka glazurowane porzeczką czerwoną

Składniki:

• 1,5 kg żeberek wieprzowych
• 5 łyżek porzeczek usmażonych z cukrem
• marchewka, pietruszka, seler
• liść laurowy
• sól, pieprz

Przygotowanie:

1. Podzielone na porcje żeberka gotować w wodzie z listkiem laurowym i warzywami około 1 godziny (aż będą miękkie),
2. Przygotować glazurę z czerwonych porzeczek. Posmarować nią ugotowane żeberka i wstawić do lodówki na około 2 godziny,
3. Żeberka piec w gorącym piekarniku 15 minut w temperaturze 200 stopni C. Od czasu do czasu smarując je glazurą.
4. Gotowe posypać porzeczką,
5. Podawać z pieczonymi ziemniakami.

 

  Bezowy torcik z porzeczkami

Składniki:

• 2 gotowe blaty bezowe
• 1/2 szklanki porzeczek białych i czerwonych
• 1 szklanka jogurtu
• 1/2 szklanki śmietany kremówki 
• 1 łyżka cukru
• 1 torebka cukru waniliowego
• 3 łyżeczki żelatyny
• 1 łyżka miodu
• listki mięty i kilka gałązek porzeczek do dekoracji

Przygotowanie:

1. Przygotowujemy krem: jogurt łączymy z cukrem, dodajemy rozpuszczoną żelatynę, dokładnie mieszamy i odstawiamy na 5 minut do lodówki. Śmietanę ubijamy z cukrem waniliowym. Do masy jogurtowej dodajemy ubitą śmietanę, miód i 1/2 szklanki porzeczek.
2. Na gotowy blat bezowy wylewamy przygotowany krem jogurtowy. Wstawiamy do lodówki do stężenia.
3. Tort ozdabiamy pokruszonym drugim blatem bezowym, gałązkami białej i czerwone porzeczki i listkami mięty.
4. Gotowy torcik bezowy podajemy schłodzony.