Tacos

Tacos - specjalność kuchni meksykańskiej. Jedno z najpopularniejszych dań wykonanych z placków tortilli wypełnionych ciepłym lub zimnym nadzieniem. Tacos, czyli meksykańskie naleśniki spożywa się rękami. W Meksyku sprzedawane są zazwyczaj w formie street foodu jako tak zwane antojitos (przekąski), popularne także w restauracjach. Tacos można podawać jako przystawkę lub danie główne. Najlepiej, by placki były ciepłe i chrupiące.

 

Oryginalne placki tortilli wykonane są z mąki kukurydzianej lub pszennej, nadziewane farszem składającym się z różnych wypełnień, najczęściej wołowiny, ale też z wieprzowiny, kurczaków, owoców morza, z dodatkiem: pomidorów, czerwonej fasoli lub kukurydzy, cebuli, sałaty i przypraw. Przyprawy odgrywają bardzo ważną rolę, bo to one nadają taco wyrazisty smak. Są to najczęściej bazylia, chili, oregano i pieprz. Można spotkać też wersje wegetariańskie i wegańskie.

 

Najpopularniejszymi dodatkami podawanymi z tacos są: limonka, której sokiem skrapia się tacos, pico de gallo (posiekane pomidory z cebulą, kolendrą i chili) albo też osobno podawana posiekane cebula i kolendra, czasem awokado. Z tacos serwowanych jest też zazwyczaj kilka sals – najczęściej ostrych sosów z papryczek chili, które są bardzo popularnym dodatkiem w kuchni meksykańskiej.

 
Narodowy Dzień Taco obchodzony jest w Meksyku 31 marca - Día Nacional del Taco se celebra en México el 31 de marzo.

Tacos z szynką i pieczonym kurczakiem

Składniki:

• 6 gotowych muszli do tacos lub placki kukurydziane
• 15 dag pieczonej piersi kurczaka
• 15 dag szynki
• 2 pomidory
• 1 papryka
• 1 awokado
• 1 cebula
• 1/2 główki sałaty lodowej
• sól, pieprz
• sok z 1/2 cytryny
• oliwa z oliwek

Przygotowanie:

1. Wszystkie składniki kroimy w paski. Awokado skrapiamy sokiem z cytryny.
2. Drobno pokrojoną cebulę podsmażamy na tłuszczu, aż się lekko zeszkli. Dodajemy pierś kurczaka i szynkę. Krótko podsmażamy.
3. Wszystkie składniki mieszamy ze sobą i nakładamy w muszlę do tacos. 
4. Tacos podajemy z sosami: pomidorowym lub śmietanowo-czosnkowym. 

Tarta

Tarta (fr. tarte) - rodzaj wypieku, składającego się z kruchego ciasta i nadzienia, słonego lub słodkiego. Nadzienie może być mięsne, serowe, warzywne, grzybowe i owocowe. Tarta należy do najpopularniejszych potraw kuchni francuskiej.

Najbardziej popularnymi tartami są: tarta cytrynowa, rabarbarowa, z gruszkami i serem pleśniowym, z brokułami, grzybami i z warzywami zalanymi masą jajeczną. Specjalną formę do tart wylepia się ciastem i piecze w piekarniku. W zależności od farszu, tartę pieczemy równocześnie z wyłożonym na niego nadzieniem lub najpierw pieczemy samo ciasto, a później już upieczone napełnia się farszem. Tarty można jeść na zimno i na gorąco.

Ciekawą tartą jest Tarta Tatin, której receptura powstała ponad 100 lat temu, stworzona przez siostry Tatin. Jest to tarta z kruchego ciasta, z jabłkami i karmelem, pieczona "do góry nogami". Na dno formy, wysmarowanej masłem i posypanej cukrem, wykłada się pokrojone drobno jabłka. Całość przykrywa się ciastem. Podczas pieczenia cukier zamienia się w karmel, który otula owoce. Po upieczeniu wykłada się ciasto na talerz, w taki sposób, że owoce z karmelem znajdują się na wierzchu. Tartę Tatin podaje się na gorąco.

 Tarta z truskawkami i borówkami

 Składniki:

• 25 dag mąki pszennej
• 12 dag masła
• 1 jajko
• 1/2 szklanki gęstej śmietany 30%
•  10 dag cukru
• 1 kg owoców: truskawek i borówek amerykańskich
• 1 opakowanie budyniu waniliowego (1/2 l zimnego mleka,  2 łyżki cukru, 1 łyżeczka masła)
• 1 opakowanie galaretki cytrynowej
• masło do wysmarowania formy do pieczenia

Przygotowanie:

1. Mąkę siekamy z masłem i cukrem. Dodajemy śmietanę i jajko. Ciasto wstawiamy do lodówki na min. 2 godziny.
2. Galaretkę cytrynową przygotowujemy zgodnie z informacją na opakowaniu, ale należy zmniejszyć ilość wody o 1/2 szklanki. 
3. Formę na tartę wysmarowujemy masłem i wykładamy ciastem (grubość 5 mm).
4. Ciasto przed wstawieniem do piekarnika nakłuwamy widelcem dość gęsto. Ciasto przykrywamy folią aluminiową i pieczemy w piekarniku nagrzanym do temperatury 180 stopni C przez 15 minut.
5. Po wyjęciu z piekarnika zdejmujemy folię i zostawiamy tartę do wystudzenia.
6. Zgodnie z instrukcją na opakowaniu przygotowujemy budyń. Ostudzony miksujemy z masłem na gładką masę. Wykładamy przygotowany krem na tartę.
7. Truskawki i borówki myjemy i odsączamy. Na kremie układamy owoce, polewamy galaretką cytrynową i wstawiamy do lodówki do stężenia.

Przepis na tartę z mirabelkami jest identyczny jak na tartę z truskawkami i borówkami. Najważniejsza różnica to oczywiście owoce :) Można również zastąpić budyń waniliowy innym budyniem. W przypadku mirabelek ciekawszy będzie czekoladowy, wówczas żółte mirabelki będą ładnie prezentować się na brązowym tle. 

Tarta z mirabelkami

Majeranek ogrodowy

Majeranek ogrodowy (Majorana hortensis) - roślina roczna (spotykana w Polsce) lub wieloletnia, nadająca się do uprawy w przydomowych ogródkach. Ziele zbiera się w czasie kwitnienia, dwa razy w roku. Przyprawę stanowią wysuszone liście i kwiaty tej rośliny.  Ojczyzną majeranku jest rejon Morza Śródziemnego. Znali go już starożytni Grecy, Rzymianie i Egipcjanie. Początkowo majeranek uważany był wyłącznie jako środek leczniczy i surowiec kosmetyczny. W późniejszych czasach roślinę doceniono jako przyprawę.  W stanie dzikim rośnie na Cyprze i w Turcji. W uprawie spotykamy go w całej Europie, w Azji, Ameryce Północnej oraz południowej Afryce. Największymi światowymi dostawcami majeranku są Francja, Węgry, Austria i Niemcy. 

Majeranek osiąga wysokość 40 cm. Roślina posiada delikatne włoski, które nadają jej barwę szaro-zieloną. Silnie rozgałęziona łodyga pokryta jest drobnymi, owalnymi listkami, ułożonymi przeciwlegle. Roślina wydziela intensywny aromat, ma lekko gorzkawy smak.

Zawiera olejki lotne, sole mineralne, witaminy, karoten, wapń,  gorycze i garbniki.

Ziele majeranku pobudza apetyt, poprawia trawienie, pomaga w nieżycie żołądka i chorobach układu pokarmowego,  działa moczopędnie i wiatropędnie, ma właściwości uspakajające. W medycynie ludowej wykorzystywany jest przy wszelkiego rodzaju stłuczeniach, bólach głowy, menstruacyjnych oraz jako lek na reumatyzm.

Majeranek nadaje potrawie wspaniały smak i specyficzny zapach. Przyprawia się nim zupy: ziemniaczaną, żurek, zalewajkę i grochową. Dodaje do gotowanych jarzyn, pasztetów, kaszanki, mięsa mielonego. Jest niezbędnym dodatkiem farszów do kurczaka, gęsi i kaczki oraz rolad mięsnych.  Przyprawa jest nieodzowna do potraw z baraniny, łagodząc zapach tego mięsa i nadając lekko korzenny smak. W przemyśle spożywczym olejki eteryczne majeranku wykorzystywane są do produkcji likierów i aromatyzowania octu. Nadaje się do potraw z grochu, fasoli i soi. Majeranek dodaje się do smalcu, sałatek, sosów, pasztetów i potraw rybnych.

Przyprawę przechowujemy w miejscu suchym i chłodnym, w szczelnie zamkniętym pojemniku.

Smażone jabłka z majerankiem

Składniki:

• 4 jabłka
• 1 łyżeczka majeranku
• 1 łyżka miodu
• sok z 1 cytryny
• olej do smażenia

Przygotowanie:

1. Jabłka pokroić w ósemki, usunąć pestki. Skropić sokiem z cytryny.
2. Na rozgrzanym oleju smażyć jabłka, aż będą lekko miękkie. Dodać miód i majeranek.
3. Podawać jako przystawkę do potraw z drobiu. 

Szafran

Szafran (Crocus sativus) - roślina dekoracyjna pochodząca z licznej rodziny krokusów. Kwitnie od września do listopada dużymi jasnofioletowymi, liliowatymi kwiatami.  Szafran był znany od dawna. Pierwsze o nim wzmianki spotykamy już w papirusach w Ebers, w Biblii i pismach staroindyjskich. W starożytności używano go do celów leczniczych i kosmetycznych, a także jako barwnika. Jego ojczyzną jest Azja Środkowa, głównie Persja, skąd pochodzi jego nazwa. Szafran w języku arabskim zaffer, oznacza jednocześnie żółty kolor a także nitkę.

Szafran uprawny, to przyprawa uzyskiwana z krokusów. Słupek kwiatu szafranu stanowi przyprawę. Uprawa jest bardzo kosztowna i pracochłonna. Aby otrzymać 1/2 kg przyprawy trzeba zerwać 50 - 70 tysięcy kwiatów. Kwiaty zbiera się ręcznie, obcina słupki kwiatowe, pręciki i suszy się je delikatnie w przewiewnym miejscu. Przyprawa występuje w dwóch formach, jako proszek i w postaci nitek.

Szafran ma barwę czerwono-brązową, miły aromat i lekko gorzkawy, korzenny smak. Zawiera barwnik - krocynę, który zabarwia potrawy na piękny jasnożółty kolor. Szafran zawiera witaminę B2, goryczę, olejki lotne, karoten, tłuszcze i inne składniki. Za najcenniejszy uważany jest szafran hiszpański z regionu La Manczy.

W medycynie wykorzystywany jest w leczeniu migreny, bólu głowy, choroby układu krążenia, w reumatyzmie, chorobach układu pokarmowego. Szafran ma właściwości antybakteryjne, antynowotworowe i odmładzające.

W przemyśle spożywczym używa się szafranu do barwienia masła, margaryny, serów, kremów i wyrobów cukierniczych. W kuchni najczęściej stosuje się szafran do przyprawiania ryżu, zup, potraw mięsnych i rybnych, oraz do ciast. Barwi się nim mazurki, baby świąteczne i ciastka. W Szwecji tradycją jest pieczenie chleba w dniu Świętej Łucji, marsylska zupa rybna bouillabaisse przyprawiana jest tą przyprawą. W Hiszpanii dodaje się go do paelli, a na Bliskim Wschodzie jest niezbędnym składnikiem potraw z ryżu i słodyczy. W krajach arabskich pije się kawę z dodatkiem szafranu. Przyprawa jest wrażliwa na światło, łatwo traci aromat i dlatego należy przechowywać ją w szczelnie zamkniętych pojemnikach. Właściwości aromatyczne szafranu najlepiej uwolnić podgrzewając go przez chwilę w średnio rozgrzanym piekarniku.

Szafran jest afrodyzjakiem, według przeprowadzonych badań wzmacnia męskie siły.

Sałatka z ryżem szafranowym

Składniki:

• 100 g długoziarnistego ryżu
• szczypta szafranu
• upieczona pierś kurczaka
• 2 świeże brzoskwinie
• 2 łyżki posiekanych migdałów
• 2 łyżki rozdrobnionych orzechów laskowych
• 2 łyżki rodzynków
• 2 łyżki majonezu
• 1 łyżka oleju
• szczypta soli

Przygotowanie:

1. W osolonej wodzie ugotować ryż do miękkości. Pod koniec gotowania dodać szafran.
2. Na patelni rozgrzać tłuszcz i uprażyć orzechy i migdały.
3. Brzoskwinie obrać i pokroić w kostkę.
4. Do ugotowanego ryżu dodać pokrojoną drobno pierś kurczaka i pozostałe składniki. Delikatnie wymieszać dodając majonez.
5. Ryż podawać schłodzony.

Liść laurowy

Liść laurowy (Laurus nobilis) zwany inaczej wawrzynem lub liściem bobkowym, to wysuszone liście wawrzynu szlachetnego, wiecznie zielonego drzewa dorastającego ponad 10 metrów lub krzewu osiągającego wysokość około 20 cm. Pochodzi z Azji Mniejszej oraz regionów basenu Morza Śródziemnego. Rośnie zarówno w stanie dzikim, naturalnym na obszarze śródziemnomorskim, ale bywa także uprawiany. Obecnie drzewa laurowe rosną w Europie, Azji i Ameryce Północnej i Południowej.

W starożytnej Grecji wierzono, że liście laurowe zabezpieczają przed złem i posiadają właściwości lecznicze. Greccy i rzymscy bohaterowie, poeci, zwycięzcy starożytnych zawodów i olimpiad, byli dekorowani wieńcem laurowym, który uchodził za symbol siły, sławy i zwycięstwa. Wawrzyn był poświęcony bogom: Apollinowi (patronowi muzyki i poezji) i Asclepiosowi (patronowi medycyny i uzdrowienia). Z czasem kształt wieńca laurowego zostaje wykorzystywany jako element w sztuce i architekturze.

Liście rośliny są ciemnozielone, podłużne, na brzegach lekko sfalowane. Liście mają przyjemny, świeży zapach i gorzki, korzenny smak. Zawierają olejki lotne, glikozydy, skrobie, cukier, gorycze.

W lecznictwie wykorzystywane są liście, owoce i olejek otrzymywany z rośliny. Liście i owoce posiadają właściwości pobudzające apetyt i poprawiające trawienie. Olejek wykorzystywany jest jako składnik w maściach stosowanych na bóle reumatyczne, zwichnięcia i opuchnięcia kończyn. Roślina posiada właściwości narkotyczne.

Jako przyprawę wykorzystujemy suszone liście laurowe, które mają szerokie zastosowanie w kuchni. Najczęściej są podstawowym składnikiem w bouquet garni i wszelkich marynat. Dodaje się je do zalewy przy kwaszeniu i konserwowaniu ogórków, papryki, zielonych pomidorów i kapusty kiszonej. Są używane do aromatyzowania duszonych mięs, wołowiny i wieprzowiny, pieczeni z zająca, jelenia, sarniny. Całe liście, ale nie należy przesadzać z ilością, ponieważ zapach liści jest bardzo silny, podajemy do zup: ziemniaczanej, zalewajki, białego barszczu, pomidorowej i rosołu. Stosujemy liście do flaków i wędlin, dodajemy do sosów, gulaszy, galaret i gotowanych ryb. Liśćmi bobkowymi aromatyzujemy ocet i alkohole.

Zalewajka łódzka

Składniki:

• 5 łyżek mąki żytniej
• 2 kromki chleba ze skórką
• 200 g ziemniaków
• 150 g kiełbasy zwyczajnej
• 2 suszone grzyby
• 1 cebula
• kilka ziaren pieprzu i łyżka soli
• 1 liść laurowy
• 50 g boczku 
• szczypta majeranku
• 1/2 szklanki gęstej śmietany

Przygotowanie:

1. Robimy zakwas: do naczynia glinianego wrzucamy pokruszony chleb ze skórką, dodajemy mąkę żytnią, zalewamy przegotowaną wodą i odstawiamy w niezbyt chłodne miejsce na 4-6 dni,
2. Gdy zakwas jest już gotowy, do garnka z wodą (500 ml)  wrzucamy pokrojone w kostkę ziemniaki,  kiełbasę, suszone grzyby, cebulę, kilka ziaren pieprzu, jeden liść laurowy i łyżkę soli.
3. Gotujemy ziemniaki do miękkości. Na patelni smażymy pokrojony w kostkę boczek.
4. Gdy ziemniaki są już gotowe, wlewamy zakwas, dodajemy boczek, doprawiamy solą i pieprzem, posypujemy szczyptą majeranku, wlewamy gęstą śmietanę.