Szafran

Szafran (Crocus sativus) - roślina dekoracyjna pochodząca z licznej rodziny krokusów. Kwitnie od września do listopada dużymi jasnofioletowymi, liliowatymi kwiatami.  Szafran był znany od dawna. Pierwsze o nim wzmianki spotykamy już w papirusach w Ebers, w Biblii i pismach staroindyjskich. W starożytności używano go do celów leczniczych i kosmetycznych, a także jako barwnika. Jego ojczyzną jest Azja Środkowa, głównie Persja, skąd pochodzi jego nazwa. Szafran w języku arabskim zaffer, oznacza jednocześnie żółty kolor a także nitkę.

Szafran uprawny, to przyprawa uzyskiwana z krokusów. Słupek kwiatu szafranu stanowi przyprawę. Uprawa jest bardzo kosztowna i pracochłonna. Aby otrzymać 1/2 kg przyprawy trzeba zerwać 50 - 70 tysięcy kwiatów. Kwiaty zbiera się ręcznie, obcina słupki kwiatowe, pręciki i suszy się je delikatnie w przewiewnym miejscu. Przyprawa występuje w dwóch formach, jako proszek i w postaci nitek.

Szafran ma barwę czerwono-brązową, miły aromat i lekko gorzkawy, korzenny smak. Zawiera barwnik - krocynę, który zabarwia potrawy na piękny jasnożółty kolor. Szafran zawiera witaminę B2, goryczę, olejki lotne, karoten, tłuszcze i inne składniki. Za najcenniejszy uważany jest szafran hiszpański z regionu La Manczy.

W medycynie wykorzystywany jest w leczeniu migreny, bólu głowy, choroby układu krążenia, w reumatyzmie, chorobach układu pokarmowego. Szafran ma właściwości antybakteryjne, antynowotworowe i odmładzające.

W przemyśle spożywczym używa się szafranu do barwienia masła, margaryny, serów, kremów i wyrobów cukierniczych. W kuchni najczęściej stosuje się szafran do przyprawiania ryżu, zup, potraw mięsnych i rybnych, oraz do ciast. Barwi się nim mazurki, baby świąteczne i ciastka. W Szwecji tradycją jest pieczenie chleba w dniu Świętej Łucji, marsylska zupa rybna bouillabaisse przyprawiana jest tą przyprawą. W Hiszpanii dodaje się go do paelli, a na Bliskim Wschodzie jest niezbędnym składnikiem potraw z ryżu i słodyczy. W krajach arabskich pije się kawę z dodatkiem szafranu. Przyprawa jest wrażliwa na światło, łatwo traci aromat i dlatego należy przechowywać ją w szczelnie zamkniętych pojemnikach. Właściwości aromatyczne szafranu najlepiej uwolnić podgrzewając go przez chwilę w średnio rozgrzanym piekarniku.

Szafran jest afrodyzjakiem, według przeprowadzonych badań wzmacnia męskie siły.

Sałatka z ryżem szafranowym

Składniki:

• 100 g długoziarnistego ryżu
• szczypta szafranu
• upieczona pierś kurczaka
• 2 świeże brzoskwinie
• 2 łyżki posiekanych migdałów
• 2 łyżki rozdrobnionych orzechów laskowych
• 2 łyżki rodzynków
• 2 łyżki majonezu
• 1 łyżka oleju
• szczypta soli

Przygotowanie:

1. W osolonej wodzie ugotować ryż do miękkości. Pod koniec gotowania dodać szafran.
2. Na patelni rozgrzać tłuszcz i uprażyć orzechy i migdały.
3. Brzoskwinie obrać i pokroić w kostkę.
4. Do ugotowanego ryżu dodać pokrojoną drobno pierś kurczaka i pozostałe składniki. Delikatnie wymieszać dodając majonez.
5. Ryż podawać schłodzony.