Rozmaryn

Rozmaryn (Rosmarinus) - rodzaj rośliny z rodziny jasnotowatych, zioło wiecznie zielone, wieloletnie, osiągające wysokość około 1 metra. Roślina była już znana w starożytnym Rzymie, Egipcie i Grecji. Rozmaryn był stosowany jako przyprawa i środek leczniczy. Pleciono z niego wianki, dodawano do kadzideł. Krzew rozmarynu poświęcono Afrodycie, greckiej bogini miłości, piękna, pożądania i płodności. W starożytności był symbolem wiernej miłości, płodności i śmierci. 

Rozmaryn występuje w stanie naturalnym w rejonie Morza Śródziemnego. Uprawia się go m. in. we Francji, Hiszpanii, we Włoszech i Meksyku. W Polsce uprawiany jest w ogródkach, na balkonach i w doniczkach jako roślina pokojowa.

Kwitnie bladoniebieskimi lub różowymi kwiatami, od marca do sierpnia. Lubi stanowisko ciepłe, słoneczne, osłonięte od wiatru i przeciągu oraz próchniczą, żyzną glebę.

 Młode gałązki można zamrażać i przechowywać przez dłuższy czas w zamkniętych torebkach. Suszone liście rozmarynu należy przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku, w miejscu suchym i ciemnym.

Roślina zawiera garbniki, żywice, gorycze i olejki eteryczne: cyneol, cymen, pinen, borneol, kamforę,  fitoncydy, saponin i inne substancje.

Rozmaryn wykorzystywany jest w przemyśle spożywczym, kosmetycznym, farmaceutycznym i perfumeryjnym. Olejek rozmarynowy jest składnikiem w produkcji mydła, kremów, szamponów, perfum i płynów perfumowanych: wód toaletowych i dezodorantów.

Działa rozkurczowo, odkażająco, pobudza trawienie, wzmacnia pamięć. Korzystnie wpływa na układ nerwowy i łagodzi stany napięcia i objawy klimakterium. Posiada właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne. Leczy migreny i bóle głowy, obniża gorączkę.

Rozmaryn ma korzenny, aromatyczny zapach, przypominający kamforę i igliwie. Ma słodko-gorzkawy, interesujący smak. Przyprawą są świeże lub suszone, całe lub drobno skrojone liście oraz kwiaty.

Świeże lub suszone listki rozmarynu dodaje się do pieczeni z wołowiny, wieprzowiny, baraniny i dziczyzny. Rozmaryn pasuje do  potraw z ziemniaków, warzyw i grzybów. Popularne są potrawy mięsne z grilla, w których łodyga rozmarynu wykorzystywana jest jako szpikulec do szaszłyków. Suszony rozmaryn dodaje się do nadzienia do drobiu, zup jarzynowych, ryb gotowanych i pieczonych na ruszcie, oraz wszelkich zapiekanek. Popularne są nalewki i wina ziołowe z dodatkiem rozmarynu. Nadaje on przyjemny smak twarogom, sosom, marynatom. Interesujący smak i zapach nabiera oliwa i ocet aromatyzowany rozmarynem. Kwiaty rozmarynu dodaje się do sałatek. 

Rozmaryn króluje w kuchni włoskiej, francuskiej i hiszpańskiej. Włoskie pieczywo Focaccia, to popularny chleb z dodatkiem rozmarynu i szałwii, najczęściej podawany na ciepło. Ratatouille, jarska potrawa prowansalska, oparta na składnikach warzywnych, doprawiana jest rozmarynem, tymiankiem lub oregano. Rozmaryn wchodzi w skład ziół prowansalskich.

Szaszłyki z rozmarynem

Składniki:

• 30 dag boczku wędzonego
• 1 cukinia
• 1 pomidor
• 1 cebula
• 10 dag szynki
•  dynia
• 8 gałązek rozmarynu

Przygotowanie:

1. Cukinię, cebulę i pomidora pokroić w plasterki, dynię i boczek pokroić w1 cm kwadraty
2. Gałązki rozmarynu przygotować jako szpikulec do szaszłyków. Na każdy z nich nabić boczek, cukinię, pomidor, cebulę, szynkę i dynię.
3. Szaszłyki grillować ok. 15 - 20 minut.