Czosnek niedźwiedzi

zdjęcie Wikipedia

Czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum) - gatunek z rodziny amarylkowatych. Od 2004 r. roślina jest objęta w Polsce częściową ochroną gatunkową, a od 2006 r. roślina została umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski.

Czosnek niedźwiedzi jest jedną z najstarszych przypraw. Rośnie dziko na terenie Europy i Azji (najwięcej w Turcji i na Kaukazie). W Polsce występuje na całym obszarze, głównie na terenach górzystych i wyżynnych, ale również rośnie na nizinach. Jest rośliną leśną, lubi leśne polany i brzegi rzek. Rośnie dużymi skupiskami na wilgotnej, próchniczej ziemi, w miejscach częściowo zaciemnionych. Czosnek niedźwiedzi częściej możemy spotkać w Sudetach, Karpatach i na Pogórzu. Jako roślinę przyprawową masowo uprawiają ją w Chinach, Niemczech i Austrii. 

Czosnek niedźwiedzi jest zwiastunem wiosny. Kwitnie białymi kwiatami od kwietnia do maja. Kwiaty zapylane są krzyżowo przez owady lub przez samozapylenie. Roślina osiąga wysokość 30 cm. Nasiona rośliny dojrzewają w czerwcu lub lipcu. Aromatyczne, jasnozielone liście podobne są do liści konwalii. Roślina wydziela charakterystyczny czosnkowy zapach, który zawdzięcza wytwarzanym w komórkach merkaptanom, zawiera sole mineralne, witaminę C, olejki eteryczne, flawonity, saponiny i aminokwasy.

 

 

 

Czosnek niedźwiedzi ma podobne właściwości lecznicze jak czosnek pospolity. Obniża cholesterol i  ciśnienie krwi, poprawia krążenie, zapobiega miażdżycy, poprawia pracę serca. Działa bakteriobójczo, zapobiega nowotworom, pobudza wydzielanie soku żołądkowego, oczyszcza organizm i pobudza jelita do pracy.

 

 

 

Czosnku niedźwiedziego możemy używać tak jak inne gatunki czosnku. Najsmaczniejsze są świeżo zebrane młode, delikatne liście, które zaczynają pojawiać się z początkiem marca. Liśćmi możemy zastąpić szczypiorek lub cebulę, doprawić zupę lub dodać do potraw z serami twarogowymi. Liście są doskonałym dodatkiem do kanapek i sałatek. Oprócz liści wykorzystujemy kwiaty, pąki kwiatowe i cebulki, które są podobne do czosnku zwyczajnego. Cebulki doskonale nadają się jako przyprawa do zup, dań mięsnych, wszelkich rodzajów farszów, mięsnych i warzywnych, czy też do sosów. Można również spożywać w formie marynowanej, kiszonej lub suszonej. Ta ostatnia forma najczęściej spotykana jest w handlu.

Suszony czosnek niedźwiedzi

Jako przyprawa, suszony czosnek niedźwiedzi, ze względu na walory smakowe i wyraźny aromat, cieszy się dużym uznaniem w wielu krajach.

Domowy twarożek z czosnkiem niedźwiedzim

 Składniki:

• 1 l świeżego mleka
• 1 łyżeczka suszonego czosnku niedźwiedziego
• sól i pieprz do smaku

Przygotowanie:

1. Mleko pozostawiamy na 2-3 dni do uzyskania zsiadłego mleka.
2. Podgrzewamy mleko, aż stanie się ciepłe.
3. Wlewamy mleko na sito i pozostawiamy, aż woda wypłynie a twarożek będzie zwarty.
4. Do twarogu dodajemy czosnek niedźwiedzi, dodajemy sól i pieprz do smaku.
5. Twarożek podajemy z ciemnym pieczywem.