Sezam (Sesamum indicum) - rodzaj rośliny jednorocznej obejmującej około 20 gatunków. Pochodzenie nie do końca znane, ale od tysięcy lat sezam uprawiany jest w Afryce i Azji. Wzmianki o sezamie pojawiają się w pismach hebrajskich i egipskich. Obecnie sezam uprawiany jest prawie we wszystkich krajach tropikalnych i w niektórych śródziemnomorskich. W Europie występuje w Belgii, Francji, Turcji, Grecji i na Cyprze. Powszechnie używany jest na Bliskim i Dalekim Wschodzie. Sezam jest pierwszą rośliną z której pozyskiwano olej. Największymi producentami oleju sezamowego są obecnie Chiny, Indie i Meksyk.
Najbardziej znanym gatunkiem jest sezam indyjski, zwany także sezamem wschodnim, kunżutem, występujący tylko w uprawie. Roślina pochodzi z Afryki, skąd trafiła do Indii, a później do Ameryki Północnej. Obecnie, tak jak inne gatunki, sezam indyjski jest uprawiany na wszystkich kontynentach.
Sezam wyrasta do wysokości 1,5 metra. Ma żółto-zielone liście, białe, różowe lub fioletowe, duże kwiaty w kształcie dzwonków. Niewielkie strączki zawierają małe, delikatne nasionka, najczęściej białe lub czarne. Ziarno sezamowe smakiem podobne jest do migdałów, a uprażone przypomina smak i zapach orzechów.
Ziarna sezamu zawierają do 55% oleju, składającego się przede wszystkim z nienasyconych kwasów tłuszczowych. Ziarna zawierają również potas, żelazo, fosfor, cynk, magnez, witaminę A, E, B1, B2, PP i bardzo duże ilości wapna, zawierają m.in. alaninę, glicynę, kwas glutaminowy, kwas szczawiowy, lecytynę, lizynę, metioninę, cukry i mikroelementy.
W medycynie olej sezamowy wykorzystywany jest do sporządzania maści i emulsji. Napar z liści stosuje się do przeczyszczania nerek, sezam wykazuje bowiem działanie moczopędne. Nasiona pomagają obniżyć zawartość sodu w organizmie, ciśnienie krwi i poziom cholesterolu. W kosmetyce wykorzystuje się olej do produkcji mydeł, kremów i szamponów. Z kwiatów sezamu, olejki eteryczne, są składnikiem perfum.
Któż z nas nie zna sezamków, popularnych suchych ciasteczek wykonanych z ziaren sezamu, miodu i cukru. Sezam to główny składnik chałwy. Na Bliskim i Dalekim Wschodzie dużą popularnością cieszy się pasta Tahini z utartego ziarna sezamu, która wykorzystywana jest na wiele sposobów. Sezam ma szerokie zastosowanie w kuchni arabskiej i żydowskiej. Najczęściej spotykamy ziarna sezamu posypane na chlebie, bułeczkach i innych wypiekach. Sezam wykorzystuje się jako panierkę do kotletów mięsnych i rybnych.
Sól sezamkowa nosi nazwę Gomasio i jest świetnym dodatkiem do ryżu, jaj, sałatek, ziemniaków i gotowanych warzyw. Gomasio należy do specyfików makrobiotycznych, jest to połączenie nasion sezamu z solą kamienną lub morską. Olej sezamowy nie ma szczególnego smaki i zapachu, ale jest bardzo trwały co powoduje, ze jest wykorzystywany do produkcji margaryny i jest cenny jako olej jadalny.
Pasta Tahini
Doskonały dodatek do ugotowanych warzyw, past jajecznych, sałatek jarzynowych i zup. Po dodaniu cukru, pasta jest doskonała jako smarowidło do chleba, krakersów i ciasteczek. Warto przygotować dwie pasty, jedną z jasnego sezamu, drugą z czarnego.
Składniki:
- 25 dag ziarna sezamowego
- 6 łyżek oliwy
- Ziarno sezamowe uprażyć na suchej patelni, uważając aby je nie przypalić.
- W moździerzu utrzeć ziarno na gładką masę stopniowo dodając oliwę.
- Gorącą pastę przekładać do słoików i od razu zamykać. Po otwarciu przechowywać w lodówce.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz