Cukinia - Kabaczek

Cukinia - Kabaczek (Cucurbita pepo) - pochodzi prawdopodobnie z Ameryki Północnej lub Południowej i należy do roślin dyniowatych. Jednak znane nam określenie "cukinia" zostało po raz pierwszy wprowadzone we Włoszech i to nie tak dawno, bo w XIX wieku. Wcześniej "Zucchina" była po prostu małą dynią. To Włosi jako pierwsi wyselekcjonowali ten gatunek, z wielu innych dyniowatych, które już od XVI wieku zagościły na włoskich stołach. 

 

Pomimo, że cukinia i kabaczek to ten sam gatunek, to w Polsce roślina uprawiana jest pod obiema nazwami. Potwierdzenie błędnej tezy, że są to zupełnie inne gatunki rośliny dopełnia fakt, że warzywo w różnym okresie wzrostu, na różnym etapie dojrzewania i o innych porach dojrzewania różni się od siebie dość znacznie. Powszechnie przyjęło się, że cukinia pojawiająca się wiosną, latem jest delikatniejsza, zwykle nieco mniejsza, słodsza, bez twardych, dużych pestek, żółta i zielona. Taka cukinia jest delikatna, słodkawa. Kabaczek, to nazwa dojrzałej cukinii, znacznie większej z pestkami, wyglądem przypominający maczugę, ale również zielonej lub żółtej, żółto-pomarańczowej. 

Ciekawostką też jest fakt, że cukinia w sensie anatomicznym to owoc, a właściwie jagoda z rodziny pepo, ale przyjęło się potocznie nazywać ją "warzywem", tak jak pomidor, awokado, ogórek czy bakłażan.

 
Istnieje wiele odmian cukinii-kabaczków różniących się znacznie między sobą kształtem, wyglądem i smakiem. Jadalne są kwiaty i owoce. Najbardziej delikatne w smaku są owoce nie w pełni dojrzałe o delikatnej skórce, jasnym, soczystym miąższu i długości około 15 cm, czyli te potocznie nazwane cukinią. Są delikatniejsza w smaku od kabaczka i można ją spożywać na surowo.

 Cukinia zawiera witaminy A, B1, B2, K, PP oraz C i składniki mineralne takie jak potas, wapń i żelazo. Należy do warzyw niskokalorycznych, co stanowi świetny dodatek do wielu dań. Dobrze wpływa na przemianę materii i dobrze działa na nasz układ pokarmowy. Bardzo ważne jest to, że owoce nie kumulują metali ciężkich i dlatego należy do rośli przyjaznych naszemu organizmowi.

 

Cukinia największą popularnością cieszy się w krajach basenu morza śródziemnomorskiego oraz w południowej części Rosji. Zwykle podawana jest na ciepło jako przystawka lub danie główne. Można ją gotować, gotować na parze, grillować, piec, dusić i smażyć. Smażoną delikatną cukinię najlepiej podać z dipem, przygotowanym z jogurtu, kopru i czosnku. Można ją również przygotować w towarzystwie innych warzyw, tak jak ratatouille, popularną potrawę prowansalską, przygotowaną z letnich warzyw na oliwie z oliwek i gotowanych przez dłuższy czas na małym ogniu.

Cukinia może być faszerowana mięsem, warzywami i owocami. Popularnym daniem w Grecji jest cukinia nadziewana mielonym mięsem, ryżem, przyprawami i ziołami. Podawana z sosem avgolemono (z greckiego: jajko-cytryna), greckiego sosu przygotowanego z jajek i soku z cytryny, czasami z dodatkiem szafranu, aby uzyskać bardziej intensywny kolor.

Tarta lub quiche z cukinii, pizza z dodatkiem kwiatów cukinii, chleb i inne wypieki, to specjalność kuchni francuskiej i włoskiej. W Rosji i na Ukrainie kabaczki smaży się lub piecze na oleju, podaje z kwaśną śmietaną i szczypiorem. Inną popularną potrawą jest pikantny tatar z cukinii, cukinia zapiekana z żółtym serem bądź pod beszamelem.

Cukinia zapiekana z serem

Składniki:

• 1 cukinia średniej wielkości
• 1 szklanka startego żółtego sera np. gouda
• 2 jaja
• 1 szklanka mleka
• 1 ząbek czosnku
• 1/4 łyżeczki pieprzu cayenne
• 1 łyżeczka słodkiej papryki
• sól do smaku
• 1 łyżka oliwy

Przygotowanie:

1. Naczynie do zapiekania natrzeć ząbkiem czosnku i wysmarować oliwą.
2. Cukinię pokroić w plastry i poukładać w naczyniu tak, aby zachodziły na siebie.
3. Tartym serem posypać cukinie.
4. Do mleka wbić całe jaja, dokładnie wymieszać, doprawić do smaku solą, pieprzem i papryką. Mlekiem zalać cukinie.
5. Wstawić cukinie do pieca nagrzanego do 190 stopni. Początkowo przykryć cukinie folią aluminiową i przez 30 minut, później zdjąć folię i piec przez 15-20 minut, aż zapiekanka nabierze złotego koloru.

  Kwiaty cukinii

 

Najprostszą formą podawania kwiatów cukinii, to usmażenie kwiatów w głębokim tłuszczu. Frittella di fiori di zucca, to nic innego jak przygotowanie ciasta naleśnikowego, zanurzanie oczyszczonych kwiatów w cieście i smażenie ich w gorącym tłuszczu. Ciasto może być wzbogacone o wyciśnięty ząbek czosnku, zmiksowanego świeżego pomidora, bazylii lub oregano. 

Kwiaty cukinii mogą być też nadziewane mieszanką mięsa, ryżu, z różnymi przyprawami, orzechami, nasionami. Mogą być smażone lub duszone. W Grecji nadziewa się je białym serem owczym lub kozim, mieszanką ryżu, czasami mięsem i dusi w sosie pomidorowym. 

Smażone kwiaty cukinii

Składniki:

• 10 kwiatów cukinii
• 25 dag mięsa mielonego drobiowego
• 1 cebula
• 2 kromki angielki
• 1/2 szklanki mleka
• 20 dag mąki pszennej 
• 2 łyżki bułki tartej
• 1 łyżka masła
• sól i pieprz
• olej do smażenia

Przygotowanie:

1. Rozpoczynamy przygotowując farsz, którym napełnimy kwiaty cukinii. Na patelni smażymy pokrojoną w drobną kostkę cebulę, dodajemy rozdrobnione mięso mielone, namoczoną w mleku angielkę, doprawiamy do smaku solą i pieprzem. Smażymy, aż mięso nie będzie surowe.
2. Z kwiatów cukinii usuwamy słupki, a środek kielicha delikatnie napełniamy farszem.
3. Kwiaty otaczamy delikatnie mąką.
4. Smażymy kilka minut na rozgrzanym oleju, obracając kwiatem co pewien czas, uważając aby nie za mocno nam się zarumienił.
5. Roztopione masło łączymy z bułką tartą.
6. Wyjmujemy kwiaty, osuszamy z tłuszczu papierowym ręcznikiem. Podajemy gorące polane zarumienioną bułką tartą.