poniedziałek, 10 sierpnia 2015

Burak

Burak ćwikłowy, boćwina i botwinka, to często mylone pojęcia, które wprawdzie dotyczą buraków, ale tak naprawdę oznaczają zupełnie coś innego. Uszeregujmy zatem te pojęcia zaczynając od ogólnego opisu buraka.

Rodzina:  Szarłatowate
Rodzaj:  Burak (Beta L.)
Gatunek:  Burak zwyczajny (Beta vulgaris L.)  
Podgatunek:  - Burak liściowy, boćwina
            - Burak korzeniowy
              
Burak (Beta L.) - roślina występująca na różnych kontynentach. Największe uprawy pochodzą z basenu Morza Śródziemnego, z południowej Europy, południowej Azji i północnej Afryki, a szereg odmian uprawianych uzyskanych z buraka zwyczajnego występuje nieomalże na całym świecie. Roślina jednoroczna, dwuletnia lub trwała osiągająca do 2 m wysokości, z łodygą prostą, pojedynczą lub rozgałęzioną. W Polsce występuje tylko uprawiany burak zwyczajny.

Burak dziki - zdjęcie Wikipedia

Burak zwyczajny (Beta vulgaris L. subsp. vulgaris) - gatunek w różnych systemach klasyfikacyjnych zaliczany do rodziny komosowatych lub szarłatowatych. Podgatunkiem buraka zwyczajnego jest burak dziki (Beta vulgaris L. subsp. maritima), który jest przodkiem uprawnych buraków, które można podzielić na dwie grupy:

I. burak liściowy:
  • boćwina zwyczajna, lub boćwina właściwa,
  • boćwina szerokoogonkowa lub boćwina kardonowa,  
Burak liściowy, czyli boćwina, kapusta rzymska, czyli mangold - to grupa kultywarów buraka zwyczajnego. Jednoroczne rośliny uprawiane są dla smacznych liści, z których przyrządza się zupy, surówki i sałatki. Burak liściowy pochodzi z basenu Morza Śródziemnego.

Boćwina - zdjęcie Wikipedia

  • mangold - rośnie na wybrzeżach Morza Śródziemnego i innych wybrzeżach Europy oraz w Azji. Liście mangolda podobne są do liści buraka ćwikłowego. W zależności od odmiany liście są błyszczące, barwy od bladozielonej do fioletowej, pofalowane, gładkie lub pomarszczone. Ogonki liściowe grubości do 3 cm mogą mieć barwę białą, zieloną, żółtą, pomarańczową, czerwoną, różową lub amarantową. >>>
Mangold

II. burak korzeniowy:   
  • burak cukrowy - uprawiany ze względu na korzeń, który zawiera około 20% cukru. Korzeń w kształcie stożka uprawiany jest głównie w Europie. Poza Europą w Stanach Zjednoczonych, Chinach i Turcji. Najwięksi producenci to Rosja, Francja, Stany Zjednoczone i Niemcy. Początkowo buraki cukrowe były uprawiane jako warzywo ogrodowe oraz na paszę dla zwierząt. W 1747 roku w Niemczech z buraków wyprodukowano eksperymentalnie cukier. Charakteryzujący się wysoką zawartością sacharozy, burak cukrowy, stał się gwiazdą numer jeden w pozyskiwaniu cukru. 

 
  • burak pastewny - uprawna roślina pastewna, różni się od pozostałych odmian buraka tym, że jego gruby, mięsisty korzeń wystaje górną częścią z ziemi. Burak pastewny jest uniwersalną paszą dla zwierząt. Przede wszystkim jest energetyczny i soczysty. Zawiera łatwo przyswajalną sacharozę i białko strawne. Wyróżnia się 3 typy buraka: półcukrowy, mamut i walcowaty.

Burak pastewny - zdjęcie Wikipedia

  • burak ćwikłowy - ma formy jednoroczne, dwuletnie i trwałe. Uprawiany jest na wszystkich kontynentach. Jadalne są młode liście zwane botwiną i czerwony lub żółty korzeń. Burak ćwikłowy był ceniony już w starożytności za jego lecznicze i odżywcze właściwości. Zawiera sporo witamin oraz składników mineralnych. Jest wysoko ceniony w naszej diecie. Należy do najpopularniejszych warzyw powszechnie uprawianych w Polsce. W naszej tradycji barszcz czerwony obok zupy grzybowej pojawia się na stole wigilijnym, a ćwikła na wielkanocnym. Botwina, botwinka to młode liście i korzenie buraka ćwikłowego, ale również nazwa chłodnika, którego młode liście i korzenie są głównym składnikiem tej zupy.
 
Burak ćwikłowy


Pieczone buraki

Składniki:
  • 3 szt. czerwonych buraków średniej wielkości
  • 3 szt. żółtych buraków średniej wielkości
  • 3 łyżki oliwy
  • 1 łyżka miodu
  • sok z 1 cytryny
Przygotowanie:
  1. Buraki dokładnie myjemy pod bieżącą wodą, osączamy.
  2. Układamy na blasze, wstawiamy do nagrzanego piekarnika, pieczemy około 1,5 godziny.
  3. Miękkie buraki wyjmujemy i studzimy. 
  4. Czerwone buraki obieramy ze skóry. 
  5. Pokrojone w plastry buraki układamy na folii aluminiowej, polewamy oliwą wymieszaną z miodem i sokiem z cytryny. Wstawiamy do piekarnika na 5 minut.


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz