Nieśplik japoński (Eriobotrya japonica) - roślina z rodziny różowatych. Nieśplik, zwany również kosmatką japońską, jest bliskim krewnym jabłoni. Inne nazwy: miszpelnik japoński, groniweł japoński, nispero, w handlu czasem zwany loquat. Pierwsze wzmianki o nieśpliku odnotowano w starożytnej chińskiej literaturze przeszło 1000 lat temu. Istnieje wiele odmian - jest ich prawie 800. Niektóre z nich traktowane są głównie jako rośliny ozdobne i doskonale sprawdzają się w przydomowych ogrodach. Wprawdzie owoce rzadko dojrzewają, ale zaletą tej rośliny są słodkie, pachnące kwiaty.
W Polsce nie jest uprawiany. Nie lubi mrozów. W klimacie umiarkowanym owoce rzadko dojrzewają. Niższe temperatury sprawiają, że staje się rośliną wymagającą i trudną w uprawie. Dojrzałe owoce są bardzo delikatne i każde mocniejsze dotknięcie powoduje brązowienie skórki. Transport świeżych owoców jest raczej niewskazany, dlatego w handlu możemy spotkać głównie przetwory spożywcze z nieśplika.
Nieśplik zawiera cukier (glukozę, fruktozę), pektyny, kwasy organiczne, witaminę A, witaminę B6, błonnik, potas i magnez. W medycynie chińskiej z owoców nieśplika przygotowuje się syrop, który stosowany jest na kaszel. Syrop łagodzi podrażnienia układu oddechowego, ułatwia oddychanie i ma właściwości wykrztuśne. Kwiaty, liście i owoce są doskonałym surowcem zielarskim. Nieśplik łagodzi podrażnienia układu pokarmowego, kojąco wpływa na jelita i żołądek. W Japonii z suszonych liści przygotowuje się wywar, który leczy stany zapalne skóry i poprawia jej wygląd.
Nieśplik spożywany jest na surowo i w przetworach. Na surowo jako owoc deserowy i w sałatkach owocowych. Wystarczy tylko obrać ze skórki, wyjąć pestki i rozsmakować się w tym pysznym soczystym owocu. Z owoców możemy przygotować dżemy, galaretki, syropy i owocowe sosy. Z nieśplika przygotowuje się wyroby alkoholowe, wina i nalewki. Świetnie nadaje się do ciast i tart. Kandyzowane owoce są cenioną ozdobą tortów. Z owoców możemy przygotować chutney, który jest doskonałym dodatkiem do pieczonych mięs i wędlin. Ten popularny chutney w Portugalii nosi nazwę Cortume de Nêspera lub Loquat Chutney.
Nieśplik rośnie naturalnie w południowo-wschodnich Chinach, skąd pochodzi, ale jego uprawa najbardziej rozpowszechniona jest w Japonii. Występuje również w Hiszpanii, Włoszech, Indiach, USA, Chile, Izraelu, Algierze i na Krymie. Drzewo najczęściej wyrasta do 4 metrów. Najwyższe okazy potrafią osiągnąć wysokość prawie 10 metrów. Okres kwitnienia od września do grudnia. Białe kwiaty mają mocny, słodki zapach. Owoce mają kształt kulisty, gruszkowaty lub owalny, nieduże 3-8 cm. Skórka najczęściej żółta lub pomarańczowa, czasami lekko czerwona. Bardzo soczyste, w zależności od odmiany słodkawe lub kwaśne. Każdy owoc zawiera pestkę, jedną dużą lub kilka mniejszych.
W Polsce nie jest uprawiany. Nie lubi mrozów. W klimacie umiarkowanym owoce rzadko dojrzewają. Niższe temperatury sprawiają, że staje się rośliną wymagającą i trudną w uprawie. Dojrzałe owoce są bardzo delikatne i każde mocniejsze dotknięcie powoduje brązowienie skórki. Transport świeżych owoców jest raczej niewskazany, dlatego w handlu możemy spotkać głównie przetwory spożywcze z nieśplika.
Nieśplik zawiera cukier (glukozę, fruktozę), pektyny, kwasy organiczne, witaminę A, witaminę B6, błonnik, potas i magnez. W medycynie chińskiej z owoców nieśplika przygotowuje się syrop, który stosowany jest na kaszel. Syrop łagodzi podrażnienia układu oddechowego, ułatwia oddychanie i ma właściwości wykrztuśne. Kwiaty, liście i owoce są doskonałym surowcem zielarskim. Nieśplik łagodzi podrażnienia układu pokarmowego, kojąco wpływa na jelita i żołądek. W Japonii z suszonych liści przygotowuje się wywar, który leczy stany zapalne skóry i poprawia jej wygląd.
Nieśplik spożywany jest na surowo i w przetworach. Na surowo jako owoc deserowy i w sałatkach owocowych. Wystarczy tylko obrać ze skórki, wyjąć pestki i rozsmakować się w tym pysznym soczystym owocu. Z owoców możemy przygotować dżemy, galaretki, syropy i owocowe sosy. Z nieśplika przygotowuje się wyroby alkoholowe, wina i nalewki. Świetnie nadaje się do ciast i tart. Kandyzowane owoce są cenioną ozdobą tortów. Z owoców możemy przygotować chutney, który jest doskonałym dodatkiem do pieczonych mięs i wędlin. Ten popularny chutney w Portugalii nosi nazwę Cortume de Nêspera lub Loquat Chutney.
Loquat Chutney
Składniki:- 20 owoców nieśplika
- 2 duże plastry świeżego ananasa
- imbir około 1 cm
- 2 cebule
- 1 czerwona papryka
- 1 łyżka miodu
- 1/2 szklanki wody
- olej do smażenia
- Z owoców nieśplika usuwamy pestki i gniazda nasienne, kroimy na małe kawałki.
- Drobno kroimy cebulę i oczyszczoną z pestek paprykę.
- Imbir ścieramy na tarce lub bardzo drobno kroimy.
- Na patelni rozgrzewamy niewielką ilość oleju i smażymy na niej cebulę, aż się lekko zeszkli.
- Do garnka wrzucamy wszystkie składniki: owoce nieśplika, ananasa, paprykę, cebulę. Dodajemy imbir, miód i wodę. Dusimy na lekkim ogniu do czasu, aż woda wyparuje, a chutney będzie miał gęstą konsystencję - tj. około 40 minut.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz