Pieprznik jadalny - Kurka - Lisica

Pieprznik jadalny (Cantharellus cibarius) - gatunek grzybów jadalnych z rodziny pieprznikowatych. Występuje prawie na całym świecie. Rośnie w lasach liściastych i iglastych, najczęściej na glebach piaszczystych i kwaśnych. W Polsce bardzo popularny, należy do najczęściej zbieranych grzybów leśnych. W naszych lasach pojawia się w czerwcu i do końca października możemy cieszyć się jego obecnością. Wysyp grzybów zależy od pogody, głównie od wilgotności powietrza i temperatury. 

Nazwę polską wprowadził do słownictwa w 1830 r. botanik, profesor Uniwersytetu Wileńskiego, Józef Jundziłł. Autor dzieła "Opisanie roślin na Litwie, na Wołyniu, Podolu i na Ukrainie dziko rosnących jako i oswojonych". W tym obszernym dziele znalazły się też rośliny zarodnikowe. Potoczna, najpopularniejsza nazwa pieprznika jadalnego, to Kurka. Inne nazwy: lisiczka, lisica, pieprzyk jadalny, kurek, kurka żółta, stągiewka jadalna, pieprznik gąska. Pieprzniki, w wielu krajach, należą do grzybów wykwintnych i kosztownych. W Polsce z powodu swojej powszechności nigdy nie były specjalnie cenione, a przede wszystkim niedoceniane w kuchni.

Pieprznik jadalny zaliczany jest do tzw. grzybów wieloowocnikowych. Część podziemna, grzybnia, jest najczęściej niewidoczna, natomiast owocniki z podstawkami wykształcającymi zarodniki wyrastają ponad warstwę mchów. Kapelusz, barwy jasnożółtej, pomarańczowej lub żółtobrązowej, początkowo jest okrągły, później robi się bardziej smukły z nieregularnym, podwiniętym, falującym brzegiem. Miąższ o barwie białej, bladożółtej jest delikatny, łatwo się kruszy i łamie.

Pieprznik jadalny, czyli kurka, składa się głównie z wody. Zawiera śladowe ilości witamin (B1, C, PP i E) oraz składniki odżywcze (cynk, wapń, fluor, jod, potas). Kurki są niskokaloryczne, ale też ciężkostrawne. Cenimy je ze względu na aromat oraz smak. Smak łagodny, kwaskowaty lub lekko pikantny.

Kurki nadają się do duszenia, smażenia i marynowania. Możemy je mrozić. Najsmaczniejsze są młode grzyby, smażone na maśle, podane prosto z patelni.  Duszone w sosie śmietanowym z dodanym jedynie koperkiem są idealne do młodych ziemniaków. Kurki są doskonałym dodatkiem do omletu, jajecznicy i pizzy. Wykorzystujemy je jako farsz do pierogów, krokietów i naleśników. Wybornie smakują w towarzystwie mięs, przede wszystkim z polędwicą wołową. Kurki zapiekane z ryżem, tagliatelle z kurkami, zupa z kurek,  to jednie kilka propozycji na najlepsze dania z grzybów.

Pizza z kurkami

Składniki:

• 100 g kurek
• 100 g sera Gouda
• 100 g sera mozzarella
• 1 cebula
• 300 g mąki pszennej
• 20 g drożdży
• płaska łyżeczka cukru
• 1/2 szklanki letniej wody
• 2 łyżki oliwy 
• 2 łyżki oleju
• 1/2 łyżeczki soli
• 1 łyżka bułki tartej
• oregano
• natka pietruszki
• sos pomidorowy lub ketchup

Przygotowanie:

1. Kurki dokładnie oczyszczamy, najlepiej do tego posłuży nam pędzelek. Uszkodzone fragmenty grzyba i jego końcówki odcinamy. Cebulę kroimy w drobną kostkę.
2. Ser mozzarella kroimy na kawałki. Ser Gouda ścieramy na tarce na grubych oczkach.
3. Drożdże rozkruszamy i mieszamy z letnią wodą. Odstawiamy w ciepłe miejsce na 15 minut. 
4. Mąkę łączymy z drożdżami, dodajemy cukier i sól.
5. Ciasto rozgniatamy na kulę i odstawiamy na 2 godziny w ciepłe miejsce do wyrośnięcia.
6. Na rozgrzanym oleju smażymy kurki i cebulę około 15 minut. 
7. Rozgrzewamy piekarnik do temperatury 220 stopni C.
8. Blachę smarujemy oliwą i posypujemy bułką tartą.
9. Rozwałkowane cienko ciasto układamy na blasze. Następnie smarujemy sosem pomidorowym, układamy ser mozzarella, kurki z cebulą, posypujemy startym serem Gouda i oregano.
10. Pieczemy 15 minut w temperaturze 220 stopni C.
11. Po wyjęciu z pieca dodajemy sos pomidorowy lub ketchup, posypujemy natką pietruszki.