Tapioka

Tapioka, skrobia tapiokowa to produkt skrobiowy wytwarzany z korzeni manioku. Występuje w postaci perłowych kulek, płatków i mąki. Tapioka pochodzi z północnych i środkowo-zachodnich regionów Brazylii. Tapioka wywodzi się od słowa tipi'óka, nazwy w języku tupi używanym przez tubylców. Język tupi należy do rodziny językowej występujący w Ameryce Południowej. Kiedy Portugalczycy po raz pierwszy przybyli do Brazylii około 1500 roku poznali maniok i otrzymywanej z tej rośliny tapiokę. Roślina została sprowadzona przez Portugalczyków do większości Indii Zachodnich, Afryki i Azji.

 

Tapioka jest podstawowym pożywieniem milionów ludzi w krajach tropikalnych. Maniok to wieloletni krzew przystosowany do gorących warunków tropikalnych nizin. Roślina manioku ma czerwone lub zielone gałęzie z niebieskimi wrzecionami. W roślinie znajduje się linamaryna, glikozyd cyjanogenny, który nie usunięty może przekształcić się w cyjanek. Aby pozbyć się trucizny, maniok należy ugotować lub upiec. 

 

Kiedyś perły tapioki były używane do krochmalenia ubrań. W tym celu gotowano ubrania wraz z tapioką.

 

Proces otrzymywania tapioki jest zbliżony do pozyskiwania skrobi ziemniaczanej i wygląda podobnie, czyli korzenie są myte, obierane, rozdrabniane, odwadniane i suszone. W Brazylii tradycyjna produkcja tapioki jest produktem ubocznym produkcji mąki z korzenia manioku. W handlu tapioka występuje w kilku postaciach: proszek rozpuszczalny na gorąco, mączka, płatki, prostokątne patyczki lub najpopularniejsze, kulki podobne do perełek. Rozmiar kulek jest różny od 2 do 8 mm, ale najczęściej występują o średnicy 2-3 mm. Tapioka jest pozbawiona smaku, więc stanowi idealny naturalny, zagęszczający środek przy produkcji produktów spożywczych.

 

Przetwarzanie mąki z manioku w perły z tapioki wymaga określonego etapu prażenia. Mąka zaś, która  jest częściowo żelowana, wygląda jak płatki, grysik lub granulki o nieregularnym kształcie.

 

 

Tapioka zawiera lekkostrawne węglowodany, niewielkie ilości białka, tłuszczów, błonnika, witaminy i składników mineralnych. Nie zawiera glutenu. Jest hipoalergiczna. Jest dobrym źródłem skrobi opornej (węglowodan), która pełni wiele funkcji prozdrowotnych m.in. stanowi ona pożywkę dla rozwoju pożytecznych bakterii jelitowych, a to wspomaga funkcjonowanie układu pokarmowego.

 

 

Tapioka podczas gotowania zmienia się. Perły tapioki, gdy są surowe, są nieprzezroczyste, ale po ugotowaniu we wrzącej wodzie stają się przezroczyste. Ugotowana tapioka wchłania wodę do dwukrotności swojej objętości. 

 

 

Przetworzona tapioka jest zwykle biała, ale może być kolorowa. Najpopularniejszym, tradycyjnym kolorem stosowanym do tapioki był kolor brązowy, a nie biały, ze względu na dodatek cukru, który podczas obróbki cieplnej się karmelizował, nadając kulkom złotego, brązowego wyglądu. W ostatnich latach tapiokowe kulki barwione są w sposób naturalny, czarną lub zieloną herbatą oraz sokami owocowymi, ale są też barwione przy pomocy barwników spożywczych.

 

Tapioka stanowi podstawowy produkt do wyrobu Bubble Tea, czyli herbaty bąbelkowej. Bubble Tea napój herbaciany z perłami tapioki na dnie, zwykle podawany jest na zimno, często z mlekiem. Występuje w wielu różnych smakach i z wieloma różnymi dodatkami. Najczęściej napój podaje się w wysokich, przezroczystych szklankach ze słomką o dużej średnicy, tak aby zmieściły się w niej kulki. Bardzo popularny w krajach azjatyckich, w USA i Kanadzie napój powstał w latach 80. XX wieku na Tajwanie.

 

 

Tapioka ma szerokie zastosowanie w kuchni. Można z tapioki przygotować wspaniałe śniadanie, doskonały obiad lub jeszcze doskonalszy deser. Generalnie do wszelakich puddingów, kremów i galaretek preferowane są małe perełki tapioki lub granulat, do napojów duże. Kulki tapioki wykorzystywane w ciastach, naleśnikach i plackach mogą przybierać dowolną formę, w zależności od kreatywności kucharza. Granulat tapioki stosuje się do wyrobu legumin, kisieli mlecznych i owocowych. Proszek z tapioki jest powszechnie stosowany jako zagęszczacz do zup, sosów i innych płynnych potraw. Z mąki wyrabia się delikatne pieczywo, ciasta, ciasteczka, herbatniki i inne przysmaki. Płatki tapioki służą do zagęszczania ciast z owocami o dużej zawartości wody.

Tapioka perłowa jest powszechnym składnikiem deserów w Azji. Występuje w słodkich napojach, takich jak herbata bąbelkowa, owocowa breja i taho, czyli filipińska przekąska wykonana ze świeżego, miękkiego tofu, kulek sago lub tapioki. W Brazylii kulki tapioki gotuje się z winem lub innym płynem, aby dodać smaku i koloru. Znanym deserem w Stanach Zjednoczonych jest pudding z tapioki lub syrop z tapioki, czasami podawany jako słodzik.

Z grubej mąki uzyskanej z tapioki smaży się na rozgrzanej patelni, płaski chleb, który przypomina naleśnik. Nadzienie naleśnika to między innymi masło, ser, szynka, bekon lub czekolada i owoce. Tego rodzaju danie z tapioki jest zwykle podawane na ciepło.

Krupuk, czyli tradycyjne indonezyjskie krakersy przygotowane są z tapioki, które mogą być doprawione mielonymi krewetkami. Indonezyjski Cilok to pierogi z kulkami tapioki. Perełki tapioki po ugotowaniu można zmieszać z tartym kokosem, chili, solą, kurkumą, a następnie są ugotowana na parze i zmielone. Kawałki tapioki są często spożywane z prostym sosem chili. Puree z tapioki łączy się z curry mięsnym lub rybnym. Niezwykle popularne są również chipsy z tapioki, czyli cienko pokrojone wafle. 

Tapioka nie jest tak szeroko stosowana w Europie, ale coraz częściej można ją spotkać na naszym kontynencie. W Belgii do czystych zup dodaje się małe, białe perełki tapioki. Kulki tapioki używane są w deserach m.in. we Francji. Słona przekąska w Wielkiej Brytanii, Skips, jest wytwarzana ze skrobi z tapioki. Tapioka jest również dostępna w postaci suszonej. 

Tapioka gotowana w mleku kokosowym i cukrze

 

Składniki:

• 1/3 szklanki granulatu tapioki
• 1 szklanka mleka kokosowego
• 1 szklanka mleka lub napoju roślinnego (jeśli chcemy bardziej zagęszczoną tapiokę dodajemy mniej mleka)
  
• 2 łyżki cukru
• 3 plastry ananasa z puszki
  
• garść borówek amerykańskich lub jagód
  
• kilka obranych pistacji
• listki mięty lub melisy do dekoracji

Przygotowanie: 

1. Granulat tapioki namaczamy w mleku kokosowym. Dodajemy cukier i pozostałe mleko, następnie gotujemy do uzyskania miękkości. Gotujemy na małym ogniu stale mieszając.
   
2. Przygotowaną tapiokę przekładamy do naczynia. Na wierzch układamy pokrojone plastry ananasa i borówkę, posypujemy pistacjami. Dekorujemy listkami mięty lub melisy.

Deser z tapioki, moreli i mango

 

Składniki:

• 1/3 szklanki drobnej tapioki
  
• 2 szklanki mleka migdałowego
• 2 łyżki cukru
• 4 morele
• 1 mango
  
• listki mięty lub melisy do dekoracji
  

Przygotowanie:

1. Tapiokę zostawiamy w wodzie na jedną godzinę. Mleko migdałowe wlewamy do garnka i gotujemy. Do mleka dodajemy odcedzoną z wody tapiokę i cukier, gotujemy do miękkości na małym ogniu, aż tapioka stanie się przezroczysta.
   
2. Mango i morele obieramy ze skóry, miksujemy pozostawiając małe kawałki. 
3. Ugotowaną i ostudzoną tapiokę przekładamy do szklanego naczynia. Na to wykładamy mus przygotowany z mango i moreli. Dekorujemy listkami mięty lub melisy.
4. Deser podajemy schłodzony.
   

Jogurt z tapioką, borówkami i poziomkami

 

Składniki:

• 1/3 szklanki drobnej tapioki
• 1 i 1/2 szklanki mleka sojowego
  
• 1/2 szklanki jogurtu greckiego
  
• 2 łyżki cukru
• garść borówek amerykańskich
  
• 1/2 szklanki poziomek
  
• 10 dowolnych herbatników
  

Przygotowanie:

1. Tapiokę zostawiamy w wodzie na jedną godzinę. Mleko sojowe wlewamy do garnka i gotujemy. Do mleka dodajemy odcedzoną z wody tapiokę i cukier, gotujemy do miękkości na małym ogniu, aż tapioka stanie się przezroczysta.
2. Kilka poziomek zostawiamy do dekoracji, pozostałe łączymy z gęstym jogurtem i z częścią tapioki.
   
3. Herbatniki rozdrabniamy.
4. W szklanym naczyniu układamy piętrowo: pokruszone herbatniki, jogurt poziomkowy, tapiokę.
5. Wierzch deseru dekorujemy borówkami, poziomkami i kawałkami herbatników.
   

 

Quinoa - Komosa ryżowa

Quinoa - Komosa ryżowa (Chenopodium quinoa) - zwana również ryżem peruwiańskim należy do zbóż rzekomych. Pseudozboża to zbiorowa nazwa roślin, które nie są trawami i nie są ze sobą spokrewnione, a mają podobne, bogate w skrobie nasiona. Quinoa to jednoroczna roślina zielna z rodziny komosowatych lub szarłatowatych uprawiana głównie ze względu na jadalne nasiona. Ziarna pochodzą z północno-zachodniej części Ameryki Południowej. 

 

Po raz pierwszy użyto komosę ryżową do karmienia zwierząt, później jej walory smakowe docenili mieszkańcy Peru i Boliwii. Około 3-5 tysięcy lat temu była podstawową dietą wśród plemion Inków i Azteków.  Obecnie roślina uprawiana jest na całym świecie, w tym w Ameryce Północnej, Europie, Azji i Afryce.  

 

 

Komosa ryżowa to roślina jednoroczna osiągająca wysokość około 1-2 m. Ma szerokie liście, zwykle ułożone naprzemiennie. Centralna łodyga jest, w zależności od odmiany, rozgałęziona lub nierozgałęziona i może być zielona, czerwona lub fioletowa. Kwiaty są małe, drobne, różowe. Owoce (nasiona) mają średnicę około 2 mm i różne kolory. Wyglądają dość niepozornie, są małe z delikatnym ogonkiem, to kiełki.

Najczęściej spotykane odmiany to komosa biała, czerwona, różowa, brązowa i czarna. To najpopularniejsze rozróżnienie, ale odmian jest wiele więcej. Po ugotowaniu rodzaje komosy różnią się od siebie smakiem i konsystencją. W stanie naturalnym nasiona mają powłokę zawierającą saponiny o gorzkim smaku, co czyni je niesmacznymi. Ziarna, które są w sprzedaży, zostały wcześniej przetworzone w celu usunięcia tej powłoki. 

Komosa ryżowa jest źródłem pełnowartościowego białka oraz ma wysoką zawartość błonnika pokarmowego. Quinoa nie zawiera glutenu, dzięki czemu jest dobrym pokarmem dla osób chorujących na celiakię i będących na diecie bezglutenowej. Zawiera wiele składników odżywczych: witaminę E, witaminy z grupy B, kwas foliowy (syntetyczna forma witaminy B9), makroskładniki (potas, magnez, wapń, fosfor), oraz mikroelementy (żelazo, cynk, miedź, mangan). Komosa zawiera tłuszcze i węglowodany.

 

Quinoa charakteryzuje się orzechowym i gorzkim posmakiem, który nadaje saponina obecna w łupinie nasion. Saponina należy do gorzkich związków chemicznych należących do glikozydów, które w wodzie pienią się jak mydło. Dlatego nasiona należy wypłukać, odcedzić na sicie i powtarzać tę czynność, aż na ziarenkach przestanie się tworzyć piana. W ten sposób oprócz piany pozbędziemy się też goryczki. Na szczęście w sklepach ze zdrową żywnością możemy znaleźć komosę już pozbawioną łupin.

 

Przygotowanie nasion do spożycia nie jest trudne. Nasiona pozbawione łupiny (wcześniej wymoczone i wypłukane) zalewamy wodą w proporcji dwie części wody na jedną część nasion, doprowadzamy do wrzenia. Gotujemy na małym ogniu pod przykryciem około 15 minut, odcedzamy, wsypujemy z powrotem do garnka, przykrywamy ściereczką i pozostawiamy na 10 minut. Nasiona podczas gotowania pęcznieją, zwiększając znacznie swoją objętość. 

Ugotowana komosa, na ciepło lub zimno, może być alternatywą dla ryżu i kaszy. Idealna do sałatek i zup. Sprawdza się jako dodatek do nadziewania drobiu. Doskonała w potrawach mięsnych i warzywnych. Od wielu lat ziarna komosy wykorzystywane były do produkcji mąki. Z tej mąki produkuje się makarony, pieczywo, ciasta, płatki śniadaniowe. Produkt upodobali sobie weganie i wegetarianie.

Komosa ryżowa ze względu na swoje walory: wysokie stężenie białka, dużą zawartość składników potrzebnych w naszej diecie, łatwość przygotowania i wszechstronność w jej zastosowaniu, może stać się "kosmicznym" pożywieniem. To nie żart. Poważnie NASA prowadzi nad nią badania. Możliwość zwiększenia plonów w kontrolowanych środowiskach, została doceniona i NASA wybrała komosę ryżową jako uprawę eksperymentalną podczas długotrwałych lotów załogowych. Być może spełni ona wszelkie oczekiwania i stanie się pożywieniem astronautów.

 

Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych ogłosiło rok 2013 rokiem komosy ryżowej. Głównym celem kampanii było zwrócenie uwagi świata na rolę jaką komosa ryżowa może odegrać w zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego. Stały wzrost populacji ludzi oraz wszelkie zmiany klimatyczne wpływają na problemy żywieniowe. ONZ doceniło dawnych mieszkańców Andów, którzy zaczęli uprawiać komosę ryżową i zachowali ją jako pokarm dla obecnych i przyszłych pokoleń. Doceniona quinoa może stać się numerem jeden w eliminacji głodu i niedożywienia, dla krajów borykających się z ubóstwem.

Sałatka z fetą i czarną komosą ryżową

Składniki:

• 1 szklanka komosy ryżowej czarnej
• 1/2 szklanki sera feta 
• 1/2 szklanki fasoli edamame (niedojrzała soja)
  
• 4 pomidorki koktajlowe
• 2 żółte śliwki
  
• kilka liści sałaty lodowej
• garść rukoli
• 1 łyżka pokrojonego szczypiorku
• 2 łyżki pasty pomidorowo-paprykowej
• 1 łyżka hummusu
  
• sól, pieprz
  

Przygotowanie:

1. Ziarna komosy należy wypłukać przed gotowaniem pod bieżącą wodą (jeśli woda się nie pieni wystarczy jedno płukanie). Ziarna wsypujemy do gotującej wody (500 ml) i gotujemy na małym ogniu pod przykryciem przez około 20 minut. Gdy z ziaren wyłaniają się małe białe ogonki oznacza to, że komosa jest gotowa. Solimy pod koniec gotowania. Po ugotowaniu odstawiamy komosę na 15 minut. Odcedzamy.
2. Warzywa i śliwki kroimy na podobne kawałki. Ser feta kroimy w kostkę.
   
3. Łączymy komosę z warzywami, śliwkami i fetą, dodajemy liście sałaty lodowej.
   
4. Z pasty pomidorowo-paprykowej i hummusu robimy sos, doprawiamy solą i pieprzem.
5. Sałatkę łączymy z sosem i posypujemy drobno pokrojonym szczypiorkiem
   

 

Kotlety z czerwoną komosą ryżową

Składniki:

• 1 szklanka komosy ryżowej czerwonej
• 2 gałązki selera naciowego
• 1 jajko
• 1 ząbek czosnku
  
• 2 łyżki mąki
• sól, pieprz
• olej do smażenia
• sałatka: różnorodne sałaty, pomidorki koktajlowe
• sos: śmietana, majonez
  

Przygotowanie:

1. Ziarna komosy należy wypłukać przed gotowaniem pod bieżącą wodą (jeśli woda się nie pieni wystarczy jedno płukanie). Ziarna wsypujemy do gotującej wody (500 ml) i gotujemy na małym ogniu pod przykryciem przez około 20 minut. Gdy z ziaren wyłaniają się małe białe ogonki oznacza to, że komosa jest gotowa. Solimy pod koniec gotowania. Po ugotowaniu odstawiamy komosę na 15 minut.  Odcedzamy.
2. Seler naciowy kroimy drobno.
3. Do naczynia wrzucamy komosę, seler, przeciśnięty przez praskę czosnek, jajko i mąkę. Całość dokładnie mieszamy, Doprawiamy solą i pieprzem. Formujemy niewielkie kotlety.
   
4. Na patelni rozgrzewamy olej. Smażymy kotlety z każdej strony na złoty kolor.
5. Kotlety podajemy z różnorodnymi sałatami i pomidorkami koktajlowymi oraz z sosem śmietanowo-majonezowym.
   

Utopenec

Utopenec (dosł. utopiony, topielec) - tradycyjna zimna przekąska, specjalność kuchni czeskiej. To bardzo znana, popularna przekąska w Czechach i Słowacji. W większości typowych czeskich i słowackich restauracjach lub ogródkach piwnych, wystawione są słoiki z kiełbaskami podobnymi do polskich parówek. To Špekáčky, rodzaj wędzonej, gotowanej kiełbasy składającej się z wołowiny, wieprzowiny i słoniny. Kiełbaski zanurzone są w marynacie octowej z cebulą i przyprawami.

Kiełbaski są konserwowane w marynacie, w skład której zwykle wchodzą: woda, ocet, sól, cukier, pieprz ziarnisty, liść laurowy, ziele angielskie. Do słodko-kwaśnej zalewy dodaje się cebulę. Ale jak to przy najbardziej popularnej potrawie bywa, ile domów tyle przepisów. Dodawana bywa też sproszkowana słodka papryka, papryka ostra, gałka muszkatołowa, nasiona kolendry, gorczyca. Do zalewy oprócz cebuli dodaje się też niekiedy czosnek, czerwoną paprykę, zielony ogórek, kapustę. Bywają też marynowane kiełbaski wzmocnione keczupem, curry, sosem sojowym lub worcesterskim. 

Pochodzenie nazwy Utopenec nie do końca jest znane. Są dwie najbardziej popularne wersje, ale zupełnie inne. Powszechnie przyjmuje się, że danie to zostało stworzone ponad sto lat temu za sprawą karczmarza i młynarza Šamánka, który prawdopodobnie mieszkał w kraju środkowoczeskim, w okolicy Beroun. Legenda głosi, że wspomniany młynarz uległ wypadkowi podczas naprawy młyńskiego koła i utonął, co znalazło odzwierciedlenie w nazwie potrawy. Inna wersja jest bardziej prozaiczna. Kiełbasę pokrojoną na kawałki topiono w solance lub marynacie wody z octem.

Utopenec możemy podawać na różne sposoby. Najprostszy, ale też najsmaczniejszy, to podany z pieczywem. Kiełbaski podaje się z marynowanymi warzywami i cebulą pokrojoną w plasterki. Doskonała alternatywa dla naszych marynowanych grzybków lub korniszonów. Świetnie sprawdzają się jako koreczki. Można je również wykorzystać jako dodatek do sałatek.

Utopenec

Składniki (na dwa słoiki 1 litrowe):

• 10 kiełbasek parówkowych
• 2 duże cebule
• 2 ząbki czosnku
• 1 litr wody
• 500 ml octu
• 2 łyżki cukru
• 1 łyżeczka soli
• 10 ziaren czarnego pieprzu w całości
• 10 ziaren ziela angielskiego w całości
• 4 suszone liście laurowe

Przygotowanie:

1. Przygotowanie zalewy: ocet łączymy z wodą, dodajemy cukier, sól, pieprz, ziele angielskie, liście laurowe i gotujemy do wrzenia. Pozostawiamy do ostygnięcia.
2. Parówki (bez osłonek) zanurzamy na chwilę we wrzątku.
3. Cebulę kroimy w cienkie plasterki, czosnek w drobną kostkę.
4. Parówki układamy wraz z cebulą i czosnkiem w słoikach. Zalewamy ciepłą zalewą.
5. Słoiki szczelnie zamykamy i odstawiamy w chłodne miejsce na 2 tygodnie.
   

Szałwia hiszpańska - Chia

Szałwia hiszpańska (Salvia hispanica) zwana również chia (czytamy: czija) - jest jedną z najstarszych uprawianych roślin na świecie. Nazwa chia pochodzi od słowa "chian", co w języku nahuatl  (najbardziej rozpowszechniony język z grupy uto-asteckiej) oznacza "oleisty". Pierwotnie roślina występowała wyłącznie w Meksyku i Ameryce Środkowej. Obecnie szałwia hiszpańska uprawiana jest głównie w Australii, Meksyku, Paragwaju, Boliwii, Argentynie, Ekwadorze i Gwatemali.

 

Chia, gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae L.), do którego należy również mięta, była uprawiana już w czasach prekolumbijskich, przez Azteków i Inków. Pierwsze wzmianki o szałwii hiszpańskiej odnotowano w Kodeksie Mendoza (Codex Mendocino), średniowiecznym dokumencie opisujący historię pierwszych władców i życie codzienne Azteków oraz w Kodeksie Florentino (Codex Florentino), hiszpańskim dokumencie pochodzącym z XVI w., opisującym życie i obyczaje Azteków w prekolumbijskim Meksyku. W tych kodeksach znajdują się obszerne informacje na temat wykorzystania chia. Tutaj szałwia hiszpańska opisywana jest jako składnik wielu przepisów, głównie o charakterze leczniczym lub do produkcji oleju.

 

 

 

 

.

 .

 .

Szałwia hiszpańska to jednoroczna roślina zielna, która osiąga wysokość przeszło półtora metra. Dwa zdjęcia powyżej, pochodzące z Wikipedii, przedstawiają roślinę w pączkach i po zakwitnięciu. Kwiaty są niebieskie, fioletowe lub białe zebrane w okółkach na szczytach pędów. Owoce zawierają liczne, owalne nasiona, o długości około 2 mm. Powierzchnia nasion przypomina popękany marmur, jest w kolorze białym, brązowym, szarym i czarnym.

 

W dawnych czasach powszechne było pieczenie nasion chia i mielenie ich na mąkę. Tak otrzymaną mąkę łączono z prażoną mieloną kukurydzą, zwaną pinole (pinolem lub pinolillo), do niej dodawano kakao, agawę, cynamon, wanilię i inne przyprawy. Powstały proszek był następnie używany do wytwarzania różnych potraw m.in. wypieku pieczywa, tortilli, tamales. 

 

Po 1600 roku popularność zyskał napój bezalkoholowy otrzymany z całych nasion, z dodatkiem cytryny i cukru. Napój stał się popularny w całym Meksyku, a obecnie jego popularność wyszła poza granice kraju. Napój rozpowszechnił się na całym świecie, znany jako "Agua de Chia" lub "Chia fresca" z dodatkiem różnych soków i owoców.  Chia należy do  grupy Superfood, również za sprawą 52-letniego Indianina Tarahumara Cirildo Chacarito, który w 1997 roku wygrał bieg na 100 mil w Stanach Zjednoczonych. W jego codziennej diecie znajdowały się nasiona chia, które przez Indian zwane były "pokarmem dla biegaczy" lub "cudownym ziarnem". I tak rozpoczął się boom na hiszpańską szałwię.

Nasiona szałwii hiszpańskiej zawierają nienasycone kwasy tłuszczowe Omega-3 i Omega-6 oraz tłuszcze wielonienasycone, białka, węglowodany, witaminę A, B3 - niacynę, B1 - tiaminę, B2 - ryboflawinę, witaminę E i kwas foliowy. Zawierają składniki mineralne: wapń, fosfor, magnez, potas, miedź, cynk i selen oraz przeciwutleniacze, zwane tokoferolami. Posiadają niską zawartość cukru, nie zawierają soli. Są naturalnym źródłem błonnika, którego część zamienia się w wodzie w śluz lub żel. 

Z nasion szałwii hiszpańskiej pozyskiwany jest olej do celów spożywczych, farmaceutycznych i kosmetycznych. W kosmetologii olej wykorzystywany jest do naturalnego nawilżenia skóry, wzmocnienia jędrności skóry, zapewniając właściwości przeciwzmarszczkowe i przeciwzapalne, niweluje świąt skóry, korzystnie wpływa na włosy, pomaga w leczeniu trądziku. 

W medycynie olej z nasion szałwii hiszpańskiej wykorzystywany jest w celu wzmocnienia odporności, działa bowiem korzystnie na naszą koncentrację, reguluje ciśnienie tętnicze krwi, obniża poziom złego cholesterolu, poprawia nasz nastrój, no i ma właściwości antynowotworowe. Wprawdzie nie ma badań wskazujących, że nasiona chia pomagają zrzucić zbędne kilogramy, ale ze względu na zdolność pęcznienia mogą wywołać uczucie sytości.

 

W szałwii hiszpańskiej do spożycia nadają się nasiona oraz kiełki. Nasiona można spożywać bezpośrednio w całości (w stanie surowym lub suszonym) lub zmielone na proszek. Z nasion otrzymujemy doskonały olej, który wzbogaci każdą potrawę.

 

Nasiona chia są podstawą wielu inspiracji kulinarnych. Namoczone w wodzie nasiona stają się śluzowate, dlatego są doskonałym naturalnym zagęszczaczem do zup i sosów. Bezpośrednio nasiona chia wykorzystujemy jako dodatek do sałatek, surówek, owsianki, musli, koktajli, ugotowanych kasz, ziemniaków, posypki do warzyw. Namoczone w mleku lub soku owocowym stają się wspaniałym uzupełnieniem deserów lub orzeźwiającym napojem.

 

Zmielone nasiona po połączeniu z mąką doskonale się sprawdzą do wypieku pieczywa, ciast. Z takiej mąki usmażymy smaczne naleśniki, omlety, tortille.

Spożycie nasion szałwii hiszpańskiej powinno wynosić nie więcej niż 15g (3 łyżeczki) dziennie. Nie powinniśmy przekraczać zalecanej dawki 30g błonnika na dobę.

Szałwia hiszpańska jest jedną z dwóch roślin znanych jako „chia”, drugą jest szałwia argentyńska (Salvia columbariae), która jest czasami nazywana „złotą chia”. Salvia columbariae rośnie w USA: Kalifornii, Nevadzie, Utah, Arizonie, Nowym Meksyku, oraz w Meksyku: Sonorze i Baja California. Złota chia była ważnym pożywieniem dla rdzennych Amerykanów. Indianie mielili nasiona, mieszając je z wodą, aby uzyskać gęsty napój. Suszyli i mielili nasiona, aby zrobić mąkę, z której wypiekano chleby, placki czy ciasto. Z nasion chia robili galaretowatą masę, a następnie przyrządzali z niej owsiankę. Niezależnie od pomysłu wykorzystania nasion, złota chia była doskonałym źródłem pożywienia.

 

 

Pudding owocowy z chia

Skład:

• 400 ml mleka kokosowego
• 100 g letniego mleka 3,2%
• 4 łyżki nasion chia
• 300 g owoców - truskawek i melona
• 1 łyżeczka cukru

Przygotowanie:

1. Nasiona chia zalewamy letnim mlekiem i mlekiem kokosowym. Dodajemy nasiona chia. Mieszamy. Wstawiamy do lodówki na kilka godzin, minimum 5 godzin.
2. Truskawki kroimy w plasterki, przesypujemy cukrem.
   
3. Mango kroimy w drobną kostkę.
4. Na dno pucharków układamy warstwami truskawki, pudding chia i owoce mango.
5. Pucharki ozdabiamy mango, truskawkami i listkami mięty.

Pianki Marshmallow

Pianki Marshmallow - to rodzaj pianek wytwarzanych z cukrowego syropu, żelatyny i wody. Cukrowy syrop glukozowy lub fruktozowy powoduje, że panki są bardzo, bardzo słodkie i zawierają mnóstwo kalorii.  Posiadają minimalną wartość odżywczą.

 

Historia powstania pianek jest bardzo długa, sięga bowiem czasów starożytnych. Wówczas korzeń prawoślazu* z dodatkiem cukru był stosowany na bóle gardła, a także jako wyrób cukierniczy. Późniejsze pokolenia modyfikowały użycie korzenia prawoślazu, ale nie będziemy się tym zajmować. Przejdziemy do konkretnego roku, w którym po raz pierwszy ruszyła produkcja pianek.

 

Pierwsze pianki Marshmallow zostały wyprodukowane w 1948 roku w Stanach Zjednoczonych, kiedy Amerykanin Alex Doumak udoskonalił proces polegający na wytwarzaniu ciągłej masy cukierniczej, którą można było pociąć na regularne odcinki. To był początek produkcji przemysłowej. Pierwsze pianki były białe lub różowe, wytłaczane na kształt walca oraz innych figur geometrycznych.

 

W Stanach Zjednoczonych i Kanadzie pianki Marshmallows są bardzo popularne zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych. Pianki są spożywane same lub z dodatkami. W Polsce przyjęły nazwę pianek cukrowych. 

Tradycyjny przepis wykorzystuje sproszkowany korzeń prawoślazu. Sproszkowane korzenie prawoślazu podgrzewane z cukrem tworzą delikatną, słodką masę, stosowaną w cukiernictwie. W korzeniu występuje śluz, lepki galaretowaty roztwór, pektyny, skrobia, sacharoza, olej, związki białkowe, składniki mineralne i lecytyna. 

 

Obecnie większość pianek Marshmallow wykorzystuje do produkcji żelatynę, której wegetarianie i weganie unikają, ponieważ są uzyskiwane ze skór, tkanek łącznych i kości zwierząt. Alternatywą dla wegetarian jako środek żelujący stosowany jest agar-agar.

Obecnie pianki mają całą gamę kolorów i aromatów: arbuzowe, bananowe, malinowe, borówkowe, jagodowe, jabłkowe, truskawkowe i wiele innych. Mają różne kształty i formy. Są to kwiatki, zwierzęta, owoce. Pianki na święta Bożego Narodzenia przybierają kształt choinki, gwiazdek, świętego Mikołaja, na Wielkanoc kształt kurczaka i pisanek, na Halloween to roześmiane buźki dyni, na Walentynki pianki mają oczywiście kształt serca.

 

Cukrowe pianki stały się popularne na całym świecie. Nic więc dziwnego, że wiele światowych firm wprowadziło je do swojej produkcji. Jedną z nich jest Firma Haribo GmbH & Co.KG, która produkuje wyroby cukiernicze, głównie żelki. Czy ktoś nie słyszał o Goldbären - "Złotych Misiach" Haribo? Produkują równie pianki cukrowe, które sprzedawane są pod nazwą handlową Chamallows.

Pianki można jeść same lub łączyć z kawą bądź czekoladą. Można je wykorzystać do dekoracji tortów, deserów i innych wyrobów cukierniczych. Świetnie smakują pieczone na patyku nad ogniskiem, ciepło ognia tworzy karmelizowaną zewnętrzną skórę z płynną, stopioną warstwą pod spodem. Pianki doskonale uzupełniają desery, dodane do lodów i sorbetów stanowią dodatkową atrakcję. Dodane do zupy mlecznej, musli z jogurtem, kanapki z owocami są doskonałą alternatywą do porannego śniadania, szczególnie dla niejadków. Oczywiście należy pamiętać o kaloryczności pianek i zerowej wartości odżywczej. Ale od czasu do czasu można sobie na takie szaleństwo pozwolić.

 

W kulturze amerykańskiej pianki Marshmallow często pieczone są nad ogniem. Tę popularną tradycję przejęły również inne kraje: Wielka Brytania, Nowa Zelandia i Australia. Pianki są grillowane lub pieczone na patyku nad ogniskiem. Uzyskują wówczas złoto-brązowy kolor, lekko chrupiący, o smaku karmelu, wierzch i rozpływający się w ustach miękki, ciepły środek.

 

  Kolorowe chrupki z piankami Marshmallow

Składniki:

• 300 g mini pianek Marshmallow (najlepiej białych)
• 150 g kolorowych chrupek śniadaniowych (użyłam Kellogg's Froot Loops - małe, kolorowe zbożowe kółeczka o smaku owocowym)
• 3 łyżki masła

Przygotowanie:

1. Pianki Marshmallow rozpuszczamy w mikrofalówce (40-50 sekund) lub gotujemy na wolnym ogniu, ale wówczas rozpuszczamy 3 łyżki masła, inaczej pianki przykleją się do dna garnka i bardzo szybko się przypalą. Gotujemy, aż pianki się rozpuszczą, stale mieszając.
2. Do garnka wrzucamy chrupki, mieszamy, aż rozpuszczona masa oblepi chrupki.
3. Na duży talerz, wyłożony papierem do pieczenia, wykładamy przygotowaną masę. Pozostawiamy do ostygnięcia w lodowce na około 4 - 5 godzin.
4. Wystudzoną masę kroimy w niewielkie kwadraty lub łamiemy na nierówne kawałki.

S'more

S'more (ew. smore) to tradycyjny smakołyk pochodzący ze Stanów Zjednoczonych. Dwa kawałki krakersów typu graham, to zewnętrzne warstwy, a wewnątrz zapieczone na ogniu pianki Marshallow i kostki czekolady (najczęściej Hershey's). W Stanach Zjednoczonych 10 sierpnia świętuje się Narodowy Dzień S'mores.

 

 

Marshmallow creme

Amerykański słodki krem o smaku pianek Marshallow. Krem został wynaleziony przez Archbalda Query'ego w 1917 roku w Somerville. Jedną z najpopularniejszych marek produkujących krem jest Marshmallow Fluff. Krem produkowany jest w północno-wschodniej części Stanów Zjednoczonych. Jego składnikami są: syrop kukurydziany, syrop cukrowy, wanilia, białka jajek. Krem Marshmallow jest produktem bezglutenowym. Marshmallow Fluff jest produkowany przy użyciu tych samych składników od przeszło 100 lat...Krem jest puszysty, biały, gładki i pyszny (czytaj bardzo, bardzo słodki). Krem znajduje się wśród wielu przepisów, takich jak ciasteczka Whoopie Pie (amerykańskie ciastka czekoladowe z kremem), kanapki Fluffernutter, cukierki Krówki. 

Na stronie https://marshmallowfluff.com    znajdziemy więcej przepisów z wykorzystaniem Marshmallow creme.

 

 

Fluffernutter

 

Fluffernutter, nazwany również kanapką z masłem orzechowym i prawoślazem, to kanapka składająca się z kremu Marshallow i masła orzechowego. Kanapka zwykle podawana na białym chlebie, ale wariacje kanapki obejmują zastąpienie pieczywa pszennego i dodanie różnych słodkich, słonych i pikantnych składników. Kanapka powstała na początku XX wieku po wynalezieniu w Somerville (stan Massachusetts) kremu Marshmallow, słodkiej pasty przypominającej piankę. Kanapka jest szczególnie popularna w Nowej Anglii. Oficjalnie jest kanapką stanu Massachusetts. National Fluffernutter Day obchodzony jest w Stanach Zjednoczonych 8 października. 

 

________

* Prawoślaz - rodzaj rośliny wieloletniej z rodziny ślazowatych. Naturalnym obszarem jego występowania jest region Morza Śródziemnego, zachodnia Azja i południowo-wschodnia część Ameryki Południowej. Cała roślina, a szczególnie korzeń, wypełniona jest śluzem. Prawoślaz od setek lat stosowany jest w medycynie tradycyjnej. Inne nazwy to topolówka lekarska, ślaz lekarski, ślaz prawdziwy, malwa prawdziwa. 

Pierwsze zdjęcie i dwa zdjęcia grillowanych pianek pochodzą z Wikipedii, pozostałe są własnością Smakowitego bloga.