niedziela, 13 października 2024

Millefeuille

Millefeuille lub mille-feuille (czytamy: mil-fej) to efektowny sposób podawania zarówno deserów, jak i wytrawnych przystawek. Tradycyjne mille-feuille składa się z trzech warstw ciasta francuskiego przeplatanych dwiema warstwami kremu cukierniczego. Wierzch może być posypany cukrem pudrem, kakaem, startą czekoladą, pokruszonym ciastem lub rozdrobnionymi orzechami. 

Przepisów na mille-feuille w wersji na słodko jest bardzo dużo, tak jak dużo jest wersji wytrawnych. 


Tradycyjnie mille-feuille składa się z trzech warstw ciasta francuskiego (pâte feuilletée) na przemian z dwiema warstwami kremu cukierniczego (crème pâtissière). Wierzchnią warstwę ciasta wykańcza się na różne sposoby: czasami ozdabia się ją bitą śmietaną, można ją posypać cukrem pudrem, startą czekoladą lub płatkami migdałów. Warstwy często są przekładane owocami: truskawkami, malinami, borówkami, brzoskwiniami.

Przepis na mille-feuille został stworzony przez François Pierre de La Varenne, który opisał go w swoim "Cuisinier françois" w 1651 roku. Z czasem został udoskonalony przez francuskiego kucharza i szefa kuchni Marie-Antoine Carême, kucharza francuskiego dyplomaty Charlesa-Maurice'a de Talleyrand-Périgord. 

Najwcześniejsza wzmianka o samej nazwie mille-feuille pojawia się w 1733 roku w anglojęzycznej książce kucharskiej napisanej przez francuskiego szefa kuchni Vincenta La Chapelle. Zamiast kremu podawano XVIII-wieczne mille-feuille nadziewane dżemem i marmoladą.

W języku francuskim pierwsza wzmianka o mille-feuille pojawia się  w 1749 r., w książce kucharskiej Menona. Słowo „mille-feuille” nie pojawia się już więcej w książkach kucharskich z XVIII wieku. Jednak wydaje się, że za panowania Napoleona Bonaparte ciasto sprzedawało kilka z najbardziej wyszukanych paryskich cukierni. W XIX wieku wszystkie przepisy opisują ciasto jako wypełnione dżemem. 


Millefeuille to w dosłownym tłumaczeniu oznacza tysiąc liści, płatków. Pierwsza była napoleonka, dwa listki ciasta francuskiego przełożone kremem, posypane cukrem pudrem. Ten deser pochodzący z Litwy upodobał sobie Napoleon i osobiście nadał mu nazwę Millefeuilles Napoleon.


Z uwagi na bardzo efektowny sposób prezentacji potrawy powstały przeróżne odmiany, zarówno słodkie jak wytrawne. Ciasto francuskie, które jest swego rodzaju przekładką rozdzielającą warstwy, zostało zastąpione ciastem filo, ciastem ryżowym, ciastem naleśnikowym, pieczywem chrupkim, krakersami, pumperniklem, waflem, gofrem, macą, plackami ziemniaczanymi, plastrami ziemniaka, buraka, cukinii, bakłażana, pomidora, jabłka oraz płatami smażonego sera. Ważne by przekładki były sztywne i pod naciskiem kremu i owoców nie wyginały się i łamały. 

 

Na Świecie:

Argentyna/Urugwaj
Rogel, popularne ciasto będące argentyńską odmianą francuskiego ciasta mille-feuille, składa się z różnych warstw ciasta francuskiego na przemian z warstwami kajmaku i na wierzchu posmarowany bezą szwajcarską. Rogel uważany jest za klasyk, to tradycyjny argentyński deser, zawsze podawany na urodzinach i weselach.

Australia/Nowa Zelandia
W Australii i Nowej Zelandii odmianą mille-feuille jest Plasterek Kremu, znany również jako Plasterek Wanilii lub Plasterek Marakui. Przygotowuje się go z zastygłego crème pâtissière i w wielu przypadkach lukru z marakui.

Belgia i Holandia
W Belgii i Holandii równoważnym ciastem jest Tompouce lub Tompoes, popularne ciastko o charakterystycznym kształcie cegły, które składa się z dwóch warstw chrupiącego ciasta francuskiego, pomiędzy którymi znajduje się wypełnienie z jasnożółtego, gęstego kremu śmietankowego o smaku waniliowym. W Belgii istnieje kilka odmian, ale w Holandii osiągnęło ono status niemal kultowego, z bardzo niewielkimi różnicami w formie, wielkości, składnikach i kolorze (zawsze dwie warstwy ciasta, prawie zawsze różowa polewa, ale pomarańczowa w przypadku świąt narodowych).

Kanada
W Kanadzie mille-feuille jest często nazywane Gâteau Napoléon wśród osób mówiących po francusku, a „Kawałek Napoleona” w anglojęzycznej Kanadzie. Sprzedawany jest z kremem, bitą śmietaną lub z obydwoma składnikami pomiędzy trzema warstwami ciasta francuskiego; Najpopularniejszym nadzieniem jest pasta migdałowa. Francusko-kanadyjska metoda przyrządzania mille-feuille wykorzystuje krakersy graham zamiast ciasta francuskiego, a warstwę kremu zastępuje budyń. 

Niemcy
W Niemczech to Mille-feuille 

w niemieckojęzycznej części Szwajcarii, a także w Austrii nazywa się Cremeschnitte

W Izraelu odmianą mille-feuille jest Kremshnit (קרמשניט).

Grecja
W Grecji ciasto to nazywa się μιλφέιγ, co jest transkrypcją słowa „mille-feuille” przy użyciu alfabetu greckiego. Nadzienie pomiędzy warstwami jest kremowe, natomiast na wierzch ciasta dodaje się bitą śmietanę z dodatkiem wanilii.

Chiny
W Hongkongu przekłada się kremem maślanym, bezami i orzechami włoskimi. W Chinach kontynentalnych podobny produkt sprzedawany również jako "Napoleon" różni się w zależności od regionu i poszczególnych piekarni, ale zwykle zawiera górną i dolną warstwę ciasta francuskiego, zwykle przygotowywanego z tłuszczem roślinnym zamiast masła oraz biszkoptem i nadzieniem śmietanowym.

Węgry
Na Węgrzech nazywa się to "Krémes". Jedna wersja, francia krémes (francuski Napoleon), jest posypana bitą śmietaną i karmelem.

Włochy
Włoskie "Millefoglie" wypełnione kremem cukierniczym i udekorowane truskawkami, wiórkami czekolady i cukrem pudrem. We Włoszech mille-feuille jest znane jako "mille foglie" i zawiera podobne nadzienia. Pikantna wersja włoska składa się z ciasta francuskiego nadziewanego między innymi szpinakiem, serem lub pesto. Inną ważną różnicą odmiany włoskiej jest to, że często składa się ona z warstwy ciasta francuskiego i warstw biszkoptu. 

Iran
W Iranie ciasto to nazywa się شيرينى ناپلئونى (shirini-e Nâpel'oni, dosłownie „słodkie ciasto napoleońskie”). Składa się z cienkiego ciasta francuskiego i często posypywanego cukrem pudrem.

Litwa
W tradycji litewskiej Napoleon lub Napoleonas. W przepisie litewskim ciasto składa się z warstw nadzienia owocowego, takiego jak konfitura z dzikiej żurawiny i crème pâtissière. Deser tradycyjnie podawany jest weselach lub innych ważnych uroczystościach.

Maroko
W Maroku mille-feuille jest spożywane regularnie i znane jest pod francuską nazwą.

Filipiny
Na Filipinach nazywa się je Napoleones, Napoleón w liczbie pojedynczej i składają się z dwóch do trzech warstw, z kremem cukierniczym lub biały krem ​​jako nadzienie, pokryty polewą cukrową. Jest to popularna specjalność na wyspie Negros, zwłaszcza w mieście Silay, i wielu odwiedzających wyspę może ją kupić jako Pasalubong.

Polska
Polska Napoleonka. W Polsce lokalna odmiana tego ciasta nazywa się oficjalnie napoleonką, rzadziej kremówką. Składa się z dwóch warstw ciasta przedzielonych grubą warstwą kremu. Następnie całe ciasto posypane jest cukrem pudrem.

Hiszpania
W hiszpańskich Milhojas ciasto francuskie jest cienkie i chrupiące. W regionach centralnych milhojas mają zwykle tylko dwie lub trzy warstwy ciasta francuskiego wypełnione bardzo grubymi warstwami bitej śmietany lub chantilly. Krem chantilly to bita śmietana z cukrem aromatyzowana wanilią.

kraje nordyckie
W Szwecji i Finlandii Napoleonbakelse (ciasto Napoleona) to mille-feuille wypełnione bitą śmietaną, kremem i dżemem. Wierzch ciasta posmarowany jest lukrem i galaretką porzeczkową. W Danii nazywa się to Napoleonskage, a w Norwegii Napoleonskake, co oznacza „ciasto Napoleona”.

Zjednoczone Królestwo
W Wielkiej Brytanii ciasto to jest najczęściej nazywane Plasterkiem Wanilii, Plasterkiem Śmietany lub Plasterkiem Kremu, ale czasami na markowych produktach można je nazwać mille-feuille lub Napoleon. W Wielkiej Brytanii powszechnie używa się tylko dwóch kawałków ciasta z pojedynczą, grubą warstwą nadzienia między nimi, a nadzieniem może być krem ​​do ciast lub czasami bita śmietana.

Stany Zjednoczone
W Stanach Zjednoczonych ciasto to najczęściej nazywane jest Napoleonem. Zwykle składa się z trzech warstw ciasta, jest wypełniony kremem cukierniczym i pokryty cukrem pudrem w kształcie marmurku.

 .

Słone millefeuille

W ostatnich latach powstały przepisy na słone millefeuille z serem, mięsnymi czy warzywnymi pastami lub innymi pikantnymi nadzieniami. Tak jak w wersji słodkiej przekładki mogą być różne. Ciasto francuskie, ciastem filo, ciasto naleśnikowe, pieczywo chrupkie, krakersy, pumpernikiel, placki ziemniaczane, plastry ziemniaka, buraka, cukinii, bakłażana, pomidora, jabłka. 

.

 * * *

.

MILLEFEUILLE Z TWAROGIEM I WARZYWAMI 

wersja Smakowitego Bloga
 .
Tradycyjne mille-feuille składa się z trzech warstw ciasta francuskiego przeplatanych dwiema warstwami kremu cukierniczego. Dzisiejszy przepis został lekko zmodyfikowany. Zamiast trzech warstw są cztery. Zamiast ciasta francuskiego pieczywo chrupkie. I najważniejsze: nie jest to wersja słodka, ale wytrawna. 

Składniki na 1 porcję:

  • 4 krążki pieczywa chrupkiego
  • 150 g twarogu
  • 2 łyżki śmietany lub jogurtu
  • 1 pomidor
  • 1/2 ogórka zielonego
  • 1/2 czerwonej papryki
  • szczypiorek
  • sól i pieprz

 Przygotowanie:

  1. Łączymy twaróg ze śmietaną/jogurtem i doprawiamy do smaku solą i pieprzem.
  2. Krążki pieczywa smarujemy przygotowanym twarogiem.
  3. Pomidor, ogórek i paprykę oczyszczamy z pestek i kroimy w niewielkie kwadraty.
  4. Szczypiorek drobno kroimy.
  5. Składamy piramidę zaczynając od pieczywa, na nim twarożek i kolejno warzywa ze szczypiorkiem.
  6. Wierzch piramidy ozdabiamy twarogiem, warzywami i szczypiorkiem.